Een nieuwe Aflevering van Historisch Heusden geschreven door Bart Beaard en deze keer gaat deze aflevering over Henk Romeijn, Drunens verzetsheld. Henk Romeijn, verzetsheld van Waalwijks distributiekantoor. Op donderdag 8 juli 1943 pleegt de 21-jarige Drunenaar een aanslag op de Nijmeegse Commissaris van Politie en NSB’er Antoine van Dijk, die verantwoordelijk is voor het oppakken van vrijwel de gehele Joodse bevolking in Nijmegen.
Diezelfde dag nog wordt Romeijn gearresteerd. Van Dijk overlijdt aan zijn verwondingen op 31 augustus 1943. Romeijn wordt op 27 maart 1944 ter dood veroordeeld en het vonnis wordt op 5 april 1944 voltrokken.
Zijn jeugdjaren
Henk Romeijn is op 21 augustus 1921 in Rotterdam geboren, als zoon van een onbekende vader. Zijn moeder blijkt niet in staat om voor hem te zorgen. De eerste twee jaar brengt hij in een weeshuis door, dan komt hij in een pleeggezin in Loon op Zand. Sinds 1925 is hij pleegkind in het Drunens gezin van Hannes van Loon, die woont in de boerderij van de R.K. kerk in het Achterompad, nu Schoolstraat. Henk Romeijn heeft door tuberculose een zwak gestel.
Distributiekantoor en Verzetsgroep CS6
Aan het begin van de bezetting is Romeijn als administratief medewerker werkzaam op de distributiekantoren in Waalwijk en Drunen. Vanwege zijn tuberculose verblijft hij ook enige tijd in het sanatorium Kalorama in Beek-Ubbergen bij Nijmegen, waar hij in contact komt met Jan van Kerkhof, die hem later met de voorbereidingen van de aanslag helpt. Op het distributiekantoor houdt hij zich bezig met fraude voor de onderduikhulp en van het ene verzetswerk komt het ander. Tijdens de april-meistakingen van 1943 neemt hij met collega Hendrik van Iersel het voortouw bij het organiseren van een staking op het kantoor. Uit angst voor represailles duiken zij in IJsselstein onder bij gemeenteambtenaar Louis Jansen (de latere burgemeester van Oss). Daar komen ze in contact met Nijmegenaar Vic Roothaan van de Nijmeegse verzetsgroep Fredericks. Roothaan en Jansen brengen Romeijn en Van Iersel in contact met de Amsterdamse Jezuïetenpater Theophillius Sanders van het katholieke verzetsblad Christofoor en met het Amsterdamse verzetsnetwerk CS6 (Cornellistraat 6, de woning van de broers Gideon en Jan Karel Boissevain). Inmiddels is ook Waalwijker Marcel Verwiel erbij betrokken. De contactpersoon bij CS6 is Jan Verleun, de schutter op Seyffardt, die voor een pistool zorgt en het drietal achter de Roestelberg bekwaamt in het schieten. Van CS6 komt de opdracht voor de liquidatie van Van Dijk. Het drietal gaat met Roothaan in Nijmegen op verkenning. Maar een beslissing voor de aanslag wordt alsmaar uitgesteld, waardoor Romeijn de houding aanneemt van ‘dan doe ik het zelf wel, alleen’. Maar met Jan van Kerkhof heeft Romeijn separaat contact met CS6 en zij gaan ook enkele malen de gangen van Van Dijk na. Nadat Romeijn zich op het distributiekantoor ziek heeft gemeld, reist hij op 8 juli 1943 alleen naar Nijmegen en zonder medeweten van zijn vrienden Verwiel en Van Iersel pleegt hij de aanslag.
De aanslag
In de namiddag fietst Van Dijk vanaf zijn huis aan de Prins Hendrikstraat in de richting van het hoofdbureau van politie. Op de hoek van het Hertogplein en de Hertogstraat rent plotseling Romeijn langszij en schiet twee keer. Van Dijk valt op de grond, is zwaargewond, maar nog aanspreekbaar. Romeijn rent weg in de richting van zijn gereedstaande fiets. Er ontstaat beroering, ‘houd de dief’ wordt door omstanders geroepen. Hij wordt overmeesterd door een Nijmegenaar die later verklaart dat hij gedacht heeft dat het om een fietsendief ging. Romeijn heeft zijn daad gesteld. Bij zijn arrestatie heeft hij een aantekeningenboekje bij zich met enkele namen, waardoor arrestaties volgen. Romeijn komt dezelfde dag nog terecht in de strafgevangenis van Arnhem. Verwiel komt er op 6 augustus vanuit Den Bosch. Van Dijk overlijdt aan zijn verwondingen op 31 augustus. Met pracht en praal en militaire eer wordt hij op 4 september begraven.
Verblijf in gevangenissen
Marcel Verwiel komt vrij op 4 september en in zijn boek ‘Een lotje uit de looierij’ schrijft hij over de straffen die hij in de gevangenis gekregen heeft. Slechts éénmaal hebben Romeijn en Verwiel in de gevangenis naar elkaar kunnen roepen. Marcel roept dan: ‘Henk…… Hoe is het en wat gaat er met je gebeuren?’ Henk roept terug; ‘ze maken me kapot Marcel, de pantserwagen wordt vernietigd’. De pantserwagen is Henk’s bijnaam in het verzet en verwijst naar de dikke overjas die hij altijd draagt. Romeijn is in de gevangenis zwaar mishandeld door de Arnhemse Sicherheitspolizei und SD. Op 11 september wordt hij naar Kamp Vught overgebracht en verblijft bijna zeven maanden in strafblok ‘Krankenbau’ B1-Blok 22. Over die periode is er een uitgebreid medisch dossier wat te maken heeft met zijn tuberculoseprobleem (Kochverdächtig). Vele röntgenfoto’s, bloedafnames en onderzoeken. Op 24 maart wordt hij ontslagen van de ziekenzaal en wordt hij ‘transportfähig’ verklaard. Op 27 maart volgt de rechtszaak in Den Haag. Romeijn wordt ter dood veroordeeld. Het is Romeijn gelukt om vanuit de gevangenis in Arnhem een afscheidsbrief te sturen, die in Drunen door velen wordt overgeschreven. In Kamp Vught mag hij, onder censuur, per maand twee brieven ontvangen en verzenden.
Overgebracht naar elders
Op 4 april 1944 keert hij terug naar Arnhem en in de vroege ochtend van 5 april 1944 wordt Henk Romeijn in de omgeving van Arnhem ter dood gebracht. In het strafgevangenisregister staat vermeld; ‘op last van de Sicherheitspolizei Arnhem overgebracht naar elders’. Dit is een standaarduitdrukking die door Duitsers wordt gebruikt, wanneer een gevangene naar een fusilladeplaats wordt gebracht. In de landelijke dagbladen staat het bericht ‘Saboteur ter dood veroordeeld. Het vonnis is voltrokken’. Pas op 1 mei wordt de overlijdensakte in Arnhem opgemaakt. Meer info: [email protected].
Bart Beaard
Een vergadering in het distributiekantoor in Waalwijk in augustus 1942. Hendrik van Iersel en Henk Romeijn, resp. tweede en derde van links. Aan het hoofd van de tafel, directeur Cees de Jongh. Collectie SALHA
Henk Romeijn (links) en Jan van Kerkhof wandelen in de tuin van sanatorium Kalorama in Beek-Ubbergen. Collectie Bart Beaard
Enkele dagen vóór de aanslag laat Henk Romeijn een foto maken bij Foto Oudkerk in Waalwijk. Collectie Bart Beaard
Begin de dag met het nieuws uit je gemeente met de gratis Nieuwsbrief. KLIK HIER en meld je aan.
Aanvoerder van het lokale nieuws. Wist u dat wij iedere morgen bijna 2500 nieuwsbrieven verzenden
