Een nieuwe Aflevering van Historisch Heusden geschreven door Bart Beaard en deze keer gaat het in deel 107 van Historisch Heusden ver de Sint Lambertuskerk van Drunen. Nadat de R.K. kerk op 4 november 1944 verwoest is, ontstaat er direct een behoefte aan een noodkerk. Die wordt gevonden in het gebouw van de Jongenscongregatie aan de Stationsstraat.
Wanneer de puinhopen van de verwoeste kerk, de pastorie, het zusterklooster en meisjesschool geruimd zijn, ontstaat er een grote open vlakte. In april 1952 geeft gemeente Drunen de opdracht aan een aannemer om de terreinen voor de kerkbouw en de andere bebouwingen bouwrijp te maken. In 1953 wordt door het gemeentebestuur een wederopbouwplan vastgesteld, dat door een stedenbouwkundige gemaakt is. Het centrum van Drunen krijgt daarin een plein, een winkelgalerij met bovenwoningen, een meisjesschool en een nieuwe plaats voor de kerk en de pastorie.
De bouwplannen
In 1949, na de viering van zijn 25-jarig pastoraat, verlaat deken Th. Goossens Drunen, om de moeilijke taak van de kerkbouw over te laten aan een jongere en een krachtigere leiding. Op 12 mei 1950 wordt L. Rooijackers benoemd tot de nieuwe pastoor en deken van Drunen. Hij zal de parochiegeschiedenis ingaan als de bouwer van de kerk en de pastorie. Al snel krijgt hij de toestemming voor een noodzakelijke geldlening van ƒ200.000 en zorgt hij ook voor de toezegging van de Rijksbijdrage wegens oorlogsschade van ongeveer hetzelfde bedrag. Na de aanbesteding volgt de gunning en de fa. J. de Bont-van Hulten uit Nieuwkuijk, aannemersbedrijf en kerkenbouwer bij uitstek, krijgt voor ƒ408.000 de opdracht. Dan is het eind september 1952, acht jaar na de verwoesting.
Op maandag 20 april 1953 wordt door de pastoor met veel luister de eerste steen gelegd en een oorkonde in een loden koker ingemetseld. Bijzonder is dat in de steen het travertijnsteentje is ingewerkt dat de eerste steen van de vorige kerk is geweest. Dat steentje komt uit de catacomben van Callixtus in Rome en is in 1866 door paus Pius IX geschonken aan de groep van elf Drunense zouaven. Op dit steentje staat een Latijnse tekst, die in het Nederlands betekent: “Fragment steen, genomen uit de catacombe van Callixtus in het 23e jaar der regering van paus Pius IX’. De grote steen draagt als opschrift: “Funda nos in Pace” – “Grondvest ons in vrede”. De steen is nu nog te zien links van de apsis, achter het gele gordijn .
Het ontwerp
In de zomer van 1948 is er tussen de diverse instanties overeenstemming over de architectkeuze. De kerk wordt gebouwd onder architectuur van H.C van der Leur uit Nijmegen, een leerling van de bekende monnik-bouwmeester Dom Paul Bellot O.S.B. Samen hebben zij verschillende kerken in binnen- en buitenland gebouwd.
Het bouwplan van deze kerk is met 1200 plaatsen een grote kerk. Door het kerkbestuur is aan het ontwerp een voorwaarde gesteld, dat alle plaatsen een vrij uitzicht op het altaar moeten hebben. Hierdoor is het middenschip van de kerk 14,5 meter breed en heeft een gemetseld tongewelf. Het schip heeft een lengte van 54 meter. Het priesterkoor is uitgebreid naar een breedte van 37 meter, waardoor het geen kruiskerk geworden is. Voor het altaar is een apsis aangebouwd en voor het angelusklokje is een apart torentje aan de oostzijde. Aan de noordwestzijde van de kerk is een grote sacristie aangebouwd.
In de naoorlogse periode van de kerkenbouw nemen architecten voor hun ontwerpen veelal de disposities of vormen aan van vroegchristelijke gebouwen. Zo heeft de kerk van Heusden de vorm van de basiliek van Ravenna (I) en de vorm van de kerk van Nieuwkuijk is een afgeleide van de Hagia Sophia in Instaboel. De Drunense kerk heeft geen bekende bouwstijl maar een eigentijdse stijl, met traditionele inslag. De ruimtewerking met het grote gemetselde gewelf is het grote kenmerk van deze kerk geworden. Later worden zaalkerken gebouwd met staal- en betonconstructies en veel glas, die een nog grotere ruimtewerking hebben. Alleen voor de vormentaal, zijnde datgene wat je ziet, is veelal de baksteenarchitectuur van de Delftse School toegepast. De versieringen in baksteen, één van de kenmerken van die bouwstijl, zijn echter beperkt.
Toren en carillon
In het oorspronkelijke bouwplan heeft de kerk twee kleine torens met daar bovenop een betonnen kruis, waarvan er nog een op het R.K. kerkhof ligt. Een grote toren komt niet in aanmerking voor een Rijksbijdrage in de herbouwkosten van het kerkgebouw. Een toren kan alleen gebouwd worden door lokale initiatieven. Tijdens de bouw, in oktober 1953, wordt het bekend, dat door Lips Scheepsschroevenfabriek een 33 meter hoge toren geschonken wordt. Enkele dagen later wordt bekend dat Max Lips in de toren ook een carillon wil plaatsen en deze wordt op 6 juni 1955 aan de parochie overgedragen. Op de begane grond van de toren is de ingang, de doopkapel en de Mariakapel. Met de toren is de kerk in Drunen een beeldbepalend gebouw geworden.
Interieur
Voor de inrichting van de kerk is de hulp ingeroepen van de kunstenaar en schilder Lucas van Hoek. Hij heeft gezocht naar een vorm die ‘leesbaar’ is en allen moet aanspreken. Er is daardoor een kerk ontstaan, die rust ademt, ernstig is en sacraal van sfeer is. De kerkmeubels, de altaren, de acht retabels voor het hoofdaltaar, de kruisweg, de kruisen, het St. Lambertusreliëf en het tabernakel zijn door hem ontworpen. De glas-in-loodramen zijn door hem niet alleen ontworpen maar ook uitgevoerd. Voor het orgel is al tegelijk met de eerste steenlegging een Orgelfonds Drunen opgericht. Het benodigde bedrag is snel opgehaald en het orgel, ontworpen en gebouwd door J. Adema-Schreurs uit Amsterdam, is al op 9 december 1956 in gebruik genomen.
Kerkconsecratie
Op 16 augustus 1954 wordt de majestueuze kerk tijdens de Hoogmis geconsacreerd door Mgr. M. Mutsaers, bisschop van ’s-Hertogenbosch. De relikwieën van vaderlandse heiligen (H.H. Martelaren van Gorcum en H. Lambertus) worden in het altaar ingebracht.
Enkele weken is er in Drunen feest met een optreden van het Brabants Orkest, een toneelspel, een carillonspel op het Lipscarillon, een lichtprocessie met meer dan duizend deelnemers, een expositie Kerkelijke Kunst en een historische optocht, waarin de kerkgeschiedenis van Drunen tot leven geroepen is, alsook een programma voor zieken en ouderen. Ook krijgt Max Lips de pauselijke onderscheiding Ridder in de Orde van Gregorius.
Bart Beaard
Begin de dag met het nieuws uit je gemeente met de gratis Nieuwsbrief. KLIK HIER en meld je aan. Aanvoerder van het lokale nieuws.
< Kijk hier voor agenda
< Volg HeusdenNieuws ook via Facebook
< Wist u dat wij iedere morgen meer dan 3750 nieuwsbrieven verzenden
< Wist u dat wij iedere dag meer dan 10.000 bezoekers hebben op onze website
< Adverteren op Heusden.Nieuws.nl stuur een mail
