Een nieuwe Aflevering van Historisch Heusden geschreven door Bart Beaard en deze keer gaat het in deel 172 van Historisch Heusden over Straatnamen en de Gemeente Drunen. Als in 1814 de Fransen ons verlaten, hebben wij het hen te danken dat we mooie plattegronden hebben. In het Frans en in het Nederlands zijn de zes straatnamen van ‘Commune de Drunen’ aangegeven:
– Chemin de Baardwijk à Drunen, Langstraat – Weg van Baardwijk naar Drunen.
– Chemin de Drunen à Nieuwkuik, Langstraat – Weg van Drunen naar Nieuwkuik.
– Chemin de Drunen à Elshout, Weg van Drunen naar Elshout.
– Chemin de Giersbergen à Drunen, Weg van Giersbergen naar Drunen.
– Chemin de la Bruyère à Elshout, Weg van de Heide naar Elshout.
– Chemin de Drunen à Elshout, Weg van Elshout naar Nieuwkuik.
Na de gemeentelijke herindeling van Drunen en Elshout in 1935 werden in 1939 ± 30 nieuwe straatnamen vernoemd. Door de latere dorpsuitbreidingen kennen we momenteel in de voormalige gemeente Drunen ± 350 straatnamen.
Oude straatnamen
Ook staan op de kadastrale Schattingskaarten van 1880 de namen nog vermeld zoals in 1814. In de volksmond hebben straten en zandpaden al wel namen, maar veelal afwijkend. Zoals de huidige Grotestraat op ansichtkaarten voorkomt als: Grootestraat, Regtestraat, Dorpsstraat, Hoofdstraat en Kerkstraat. Zo kende men ook nog: Hoge Papensteeg (Torenstraat), Lage Papensteeg (Stationsstraat), Achterompad (Schoolstraat), Kerkpad (Jacobus van der Meijdenstraat) en Keiweg (Kasteeldreef). Toen PTT-post omstreeks 1880 per huisadres ging bestellen werden de panden genummerd. Er kwamen genummerde wijken en een doornummering van de panden. In Drunen had de ene kant van de Grotestraat de toevoeging met letter A en een B voor de andere kant. De nummering ging dan door de hele wijk. Bijvoorbeeld had het voormalige raadhuis huisnummer A105 en de er tegenovergelegen R.K.-kerk had B130.
Nieuwe straatnamen
In de gemeenteraadsvergadering van 22 december 1937 meldde burgemeester R.J.Th. van der Heijden (1898-1981) dat er een plan in voorbereiding was voor een nieuwe straat- en huisnummering. De huisnummering zou ingevoerd moeten worden met aan één zijde de even en aan andere zijde de oneven nummers. De namen van de straten zouden in verband moeten staan met hun omgeving, doel en richting. Er zou een commissie van drie leden uit de raad benoemd worden voor het geven van advies in de benaming. De commissieleden werden de raadsleden J. Klijn, Chr. Muskens en D. de Wijs. Op 18 januari 1939 was het plan klaar en werd het aan de gemeenteraadsleden voorgelegd.
Een aantal voorgestelde Drunense straatnamen werd door de raad geaccepteerd: J. van der Meijdenstraat, Grotestraat (west), Eindstraat, Kleinestraat, Achterstraat, Hoofdstraat (Grotestraat-Oost), Badhuisstraat (sinds 1967 Lipsstraat), Bosscheweg, Sempke en Schoolstraat. Een aantal Drunense straatnamen werd niet geaccepteerd en nieuwe straatnamen werden in de raadsvergadering voorgesteld en door stemming aangenomen: Parallelweg i.p.v. Molenwijk, Molensteeg i.p.v. Veldsteeg, Stationsstraat i.p.v. Prins Bernhardstraat, Heistraat i.p.v. Nieuwstraat, Veilingstraat i.p.v. Stationsstraat, Scheidingstraat i.p.v. Veilingstraat. Dan kende Drunen nog de openbare zandwegen: Giersbergen, Fellenoord, Pessert, Klinkert, Duinweg, Hoge Schijf, Hogeweg, Bosschen en Groenewoud. In Elshout werden alle voorgestelde straatnamen geaccepteerd: Mariëndonkstraat, Kerkstraat, Heusdenscheweg, Schanswijk en Kapelstraat.
In de raadsvergadering van 7 oktober 1939 werd door de raadsleden erover geklaagd dat er nog niets gebeurd was met het plaatsen van de geëmailleerde straatnaamborden en huisnummers. In de raadsvergadering van 28 september 1940 kwam de toezegging dat per 1 januari 1941 alles zou zijn afgewerkt, hetgeen ook zo is gebeurd.
De naoorlogse uitbreiding
In 1950 was de nieuwe Drunense R.K. Jongensschool klaar. Deze lag in een zijstraat van de Stationsstraat die toen al werd volgebouwd. De straat zou in de toekomst doorgetrokken worden naar de Badhuisstraat. De onderbouwing van burgemeester A.D.C. Snels (1895-1963) voor de nieuwe naam: ‘het is te doen gebruikelijk om door straatnamen de herinnering aan bepaalde personen levendig te houden en ik stel voor de nieuwe straat te noemen naar de moeder des vaderlands, prinses Wilhelmina, een vorstin van formaat, waarom velen in het buitenland ons zelfs benijd hebben.’ Later werd door de gemeenteraad besloten om in het uitbreidingsplan Braken-Oost de straatnamen te vernoemen naar leden van het vorstenhuis Oranje-Nassau.
In de raadsvergadering van 9 juli 1951 kwam er een voorstel voor verandering van de naam Heistraat. Deze was historisch wel goed, maar gaf moeilijkheden om deze te vinden. Voorgesteld werd Kasteellaan, maar die was er al een in Nieuwkuijk. Vervolgens werd Kasteeldreef voorgesteld, maar men vond ‘dreef’ iets minderwaardigs hebben. Er werd vervolgens gediscussieerd over –dreef, -weg of –straat maar het bleef bij Kasteeldreef.
In de raadsvergadering van 1 april 1955 werd de verlenging J. van der Meijdenstraat vastgesteld met een nieuwe straat langs het R.K. Kerkhof i.p.v. Kerkhofstraat (nu Deken Coppensstraat). Ook werden de namen van de Burgemeester van der Heijdenstraat en de Julianastraat vastgesteld.
In 1961 werd de Dokter Akkermansstraat vastgesteld, vernoemd naar de huisarts die met de bevrijding op 4 november 1944 sneuvelde. Ook werden de straatnamen voor Braken-West bepaald. Dat werden namen die uitsluitend te maken hadden met bomen, planten en struiken. In de 60’-er jaren kwamen er ook straatnamen bij vanwege de Ruilverkaveling Heusden-Vlijmen. In het gebied van de Overlaat, ten westen van de Elshoutse Wielen en ten noorden van Elshout kwamen Kanaalweg, Overstortweg, Kampgraafweg, Nieuwe Munnikensteeg, Gorseweide, Fortweg en Hooibroeksesteeg.
Uitbreiding Drunen
Vanaf de jaren ’60 groeide Drunen concentrisch vanuit het centrum. In de uitbreidingen kwamen straatnamen met de thema’s: staatslieden, componisten, dichters, burgemeesters, landen,en rivieren. Enkele bijzondere straatnamen zijn:
– de Henk Romeijnstraat, die in 1960 in het plan Braken-Oost kwam, vernoemd naar de Drunense verzetsheld, die door Duitsers op 5 april 1944 werd geëxecuteerd.
– In hetzelfde plan kwamen op advies van Heemkundekring Onsenoort in 1964 de straatnamen Van Arckelstraat en Van Malsenstraat. Dat waren namen van geslachten die in de 12e eeuw Heer van Drunen waren.
– In het plan Dillenburg kwam in 2012 de Tinie Munnikstraat en in 2015 de Cees van Delftstraat. Beiden zijn in het voormalige Nederlands-Indië gesneuveld tijdens de politionele acties.
De nieuwe straatnamen in Elshout hebben allen een verbinding met de historie van Elshout, zoals: de Norbertijnen, Hendrik van der Geld, Theodorus de Rijken en Antoon Lommers.
Bart Beaard
Begin de dag met het nieuws uit je gemeente met de gratis Nieuwsbrief. KLIK HIER en meld je aan. Aanvoerder van het lokale nieuws.
< Kijk hier voor agenda
< Volg HeusdenNieuws ook via Facebook
< Wist u dat wij iedere morgen meer dan 4750 nieuwsbrieven verzenden
< Wist u dat wij iedere dag meer dan 10.000 bezoekers hebben op onze website
< Adverteren op Heusden.Nieuws.nl stuur een mail
