Monumenten in Heusden: ‘De Nieuwe Schuur’, Burgemeester Buijsstraat, Herpt

07 sep , 10:17 Monumenten Heusden
m2531
In deze serie hebben zijn al veel Rijks- en Gemeentemonumenten beschreven, welke voornamelijk vooroorlogs zijn. In dit artikel willen we aandacht besteden aan een huidige ontwikkeling in de bouwwereld met het zogenaamde ‘Duurzaam Bouwen’. Een voorbeeld daarvan is het theater- en cultuurgebouw ‘De Nieuwe Schuur’ in Herpt.
Het project is in 2021 gerealiseerd door architect Francine Houben van Mecanoo Architecten en haar echtgenoot en organisatieadviseur Hans Andersson. Tegenover hun woonhuis is het gebouw geplaatst. Voorheen stond er een bouwvallige met dakpannen gedekte en geteerde houten schuur met ongeveer dezelfde afmetingen. Alleen is het dak verbreed, waardoor aan beide zijden dakoverstekken zijn ontstaan.
Gevel van verkoold hout, volgens de Shou Sugi Ban-methode. Foto Ad Pellemans.
In de bouwwereld is een ontwikkeling gaande waarbij traditionele bouwmaterialen als staal en beton (welke niet hernieuwbaar zijn) en door de grote CO2-uitstoot verdrongen worden door massiefhout. Massiefhout is een meer duurzaam bouwmateriaal, het slaat CO2 op en het is een biobased grondstof, d.w.z. hernieuwbaar door herbebossing.
De vloer-, dak-, en gevelelementen van dit gebouw zijn gemaakt met zogenaamde CLT (cross laminated timber) platen en Glulam (glue laminated beams) balken. CLT platen zijn gemaakt met drie of meer lagen kruislings of loodrecht op elkaar verlijmde vurenhouten planken die een dikte hebben van ca. 25 mm. Glulam balken zijn gemaakt van in lengterichting gelamineerd en verlijmde vurenhouten planken. Het gebruikte vurenhout is van een hoge kwaliteit en wordt op sterkte gesorteerd, waardoor het met staal en beton kan concurreren. In Nieuwkuijk bevinden zich langs de Maasroute de bedrijven van Willy Naessens, Hercuton en Houtlab. Deze bedrijven houden zich intensief bezig met het maximale gebruik van massiefhout in hun bouwprojecten.
Het loont de moeite ‘De Nieuwe Schuur’ te bezichtigen. De voor- en achtergevels zijn bekleed met zwart verkoolde houten delen die met de Japanse Shou Sugi Ban-methode zijn gemodificeerd en waardoor ze bestand zijn tegen extreme weersomstandigheden. Voor de topgevels is Omiyama gebruikt, gemaakt van Fraké, een houtsoort uit het Afrikaanse Kameroen. De zichtzijde heeft een diepgebrande koollaag. Voor de onderkant is Takamatsu gebruikt, gemaakt van Douglasspar, waarbij de zichtzijde van het hout licht gebrand en erna geborsteld is.
Aan de lange noordgevel van het gebouw is naast de glazen wand met schuifdeuren fraai tegelwerk geplaatst. De langwerpige tegels, die verticaal geplaatst zijn, zijn gemaakt bij Koninklijke Tichelaar in Makkum. Het ontwerp van de tegels is gemaakt door Francine. Het dak is gemaakt met roodkoperbeplating en aan de zuidzijde zijn zonnepanelen in deze beplating geïntegreerd. Achter ‘De Nieuwe Schuur’ meandert door de weilanden Het Oude Maasje. Aan de voorkant staat prominent een prachtige walnotenboom.
Bart Beaard
m2532
Koninklijke Tichelaar in Makkum maakte de door Francine Houben ontworpen geveltegels. Foto Ad Pellemans