Monumenten in Heusden: Grafmonumenten van de Heusdense familie Bax – Van Dongen

09 feb 2024, 11:36 Monumenten Heusden
m2234
Ad Pellemans

Aan het ensemble van grafmonumenten van de Heusdense familie Bax op de Algemene Begraafplaats Buytenhove werd onlangs een derde grafsteen toegevoegd. Het linker grafmonument is van Cornelis Josephus Bax van Dongen (1797-1873) en zijn echtgenote Catharina Petronella van Dongen (1797-1835).

Cornelis was in Heusden burgemeester, dijkgraaf enz. Het monument met een liggende grafsteen, waarop het familiewapen nog goed zichtbaar is, heeft aanvankelijk op het kerkhof bij de R.K. Waterstaatskerk op de hoek Herptseweg-Roomsche Kerkstaat gestaan. De R.K. parochie kreeg een nieuwe begraafplaats, die we nu kennen als Algemene Begraafplaats Buytenhove. Het grafmonument en mogelijk ook de stoffelijke resten zijn in 1891 hierheen verplaatst.

Het grafmonument van Maria Bax op de speelplaats van de Fatimameisjesschool.
Het grafmonument van Maria Bax op de speelplaats van de Fatimameisjesschool.

Het middelste monument is de staande grafsteen van een grafmonument dat ook op het kerkhof bij de R.K. Waterstaatskerk heeft gestaan, waarin Maria Bax werd begraven. Bij de plaatsing van het grafmonument werd door de erfgenaam Antonius Verhoeven (1847-1893) vastgelegd, dat dit grafmonument nooit geruimd zou mogen worden. De kerk werd op 4 november 1944 door de Duitsers verwoest. Na de sloop van de kerk werd op de grond van deze kerk en op het kerkhof de Fatima meisjesschool gebouwd en stond het metershoge grafmonument op de speelplaats. Jarenlang werd het als klimrek gebruikt en hebben Heusdense meisjes de nodige botbreuken en hersenschuddingen opgelopen. Pas toen de school in 1980 werd afgebroken zijn onderdelen van het monument opgeslagen op de gemeentewerf in Heusden en later in Drunen. In 2018 is de staande grafsteen op een fundering geplaatst naast het graf van haar broer Cornelis. De ingegraveerde tekst luidt:

RUSTPLAATS

VAN MEJUFFROUW

MARIA CLARA JOSEPHA

BAX

VROUWE VAN OUDHEUSDEN,

ELSHOUT EN HULTEN

GEB. TE HEUSDEN 23 AUG. 1810

ALDAAR OVERL. 19 AUG. 1885

Het ensemble grafmonumenten Bax Van Dongen op de Algemene Begraafplaats Buytenhove. Linksachter is het linker kindergraf van Bernadientje Verhoeven (1895-1899) en het rechter van Marietje Verhoeven (1893-1893).
Het ensemble grafmonumenten Bax Van Dongen op de Algemene Begraafplaats Buytenhove. Linksachter is het linker kindergraf van Bernadientje Verhoeven (1895-1899) en het rechter van Marietje Verhoeven (1893-1893).

De rechtersteen heeft tientallen jaren op begraafplaats Buytenhove op diverse plaatsen gelegen en vooral onder een heg. De teksten op de steen waren onleesbaar. Enkele jaren geleden is de steen door een bedrijf schoongemaakt en werd de tekst wel leesbaar. Het bleek een grafsteen te zijn van de broers Gerardus Cornelis Bax (1801-1876) en Antonius Bax (1804-1874). Het was de liggende grafsteen van het grafmonument. Onlangs is deze grafsteen op een fundering geplaatst, naast de grafstenen van hun broer Cornelis, schoonzus Catharina en zus Maria.

Bart Beaard

Begin de dag met het nieuws uit je gemeente met de gratis Nieuwsbrief. KLIK HIER en meld je aan. Aanvoerder van het lokale nieuws.

< Kijk hier voor agenda
< Volg HeusdenNieuws ook via Facebook
< Wist u dat wij iedere morgen meer dan 5000 nieuwsbrieven verzenden
< Wist u dat wij iedere dag meer dan 10.000 bezoekers hebben op onze website
< Adverteren op Heusden.Nieuws.nl stuur een mail