Monumenten in Heusden: Grote Kerk, de toe- en afrit van Vlijmen
Wanneer over enkele jaren het GOL-project is gerealiseerd komt er een einde aan de toerit vanaf ’s-Hertogenbosch naar Vlijmen via de Grote Kerk. Deze toegang is omstreeks 1273 ontstaan, toen onder Floris V de Ringdijk, had laten aanleggen. Deze Ringdijk bestond uit de Achterdijk of Hoge Maasdijk bij Hedikhuizen-Vlijmen en de Hei- of Meerdijk onder Drunen en Nieuwkuijk en moest de Oostelijke Langstraat tegen het Maaswater beschermen.
Sindsdien is de toerit gebruikt door voet- en paardenvolk, honden- en boerenkarren, legers, diligences en andere koetsen, trams, autobussen, personen- en vrachtwagens. De Oude Langstraatweg naar ’s-Hertogenbosch was een ‘aarden baan’ en ging oorspronkelijk over enkele donken (zandverhogingen) naar Deuteren en vandaar naar de Bossche Sint Janspoort. Het Maaswater gaf altijd problemen waardoor verkeer over de verbinding dikwijls onmogelijk was. Sinds het begin van de 18e eeuw was er een officiële veerverbinding tussen Vlijmen en de Sint Janspoort. Met de aanleg van een ‘keiweg’ door het Bossche Veld in het midden van de 19e eeuw kwam er een grote verbetering op de verbinding. Na de Maasmondwerkzaamheden in het begin van de vorige eeuw werden de overlaten en de veerverbinding overbodig. Medio jaren ’60 werd met de aanleg van de Maasroute begonnen waardoor minder verkeer door het Vlijmense centrum ging. Sindsdien is het verkeer dusdanig toegenomen dat èn voor de Maasroute èn voor het lokale verkeer in Vlij
Foto Links: Hotel-tramstation
Honnef in de jaren 1906-1919, toen aan de Bosschenweg. Collectie Nico de Bont.
Foto Rechts: Het
huidige tapas-restaurant Jatapasu, waar na afsluiting van de toe- en afrit naar
de Grote Kerk mogelijk een
appartementencomplex komt. Foto Ad Pellemans.
Bij de toerit naar Vlijmen bevindt zich aan de rechterzijde het tapas-restaurant Jatapasu. Op deze locatie woonde in het begin van de 19e eeuw herbergier Nicolaas Honcoop. Kadastraal had het pand een bestemming als: huis, herberg en droogeest, een ruimte waarin hop werd opgeslagen en gedroogd. Tot 1869 bleef het pand met deze bestemming binnen de familie Honcoop. In 1886 werd het pand gesloopt en herbouwd, waarna het in 1887 werd verkocht aan Jan de Leeuw, aannemer in Groot-Deuteren. Het pand kreeg met ‘De Leeuw en de Dijk’ een nieuwe naam, verwijzend naar de naam van de aannemer en de dijk tussen Vlijmen en Deuteren. In 1906 werd het eigendom van Jos Honnef, die een drankbedrijf in ’s-Hertogenbosch had en in Vlijmen ‘koffiehuishouder’ werd. Het pand kreeg een hotel-tramstation bestemming.
Op 8 augustus 1919 kwam het slagersechtpaar Jan Donners (*1879) en Maria Mengelers vanuit Sittard (*1881) en werden de nieuwe eigenaren-uitbaters van café ‘Veldzicht’, de nieuwe naam. Aan de kant van de Vlijmensedijk werd een slagerij aangebouwd. Het zat hen niet mee, want tijdens de Hoogmis op zondag 18 augustus 1923 sloeg tijdens een onweer op twee plaatsen de bliksem in, waarna het pand tot de grond toe afbrandde. Al snel erna, in 1924, verleende gemeente Vlijmen de bouwvergunning voor een dubbel woonhuis/slagerswinkel/caféruimte. Het was een ontwerp met een voorgevel met middenrisaliet en trapgevel. Een nieuwe koper meldde zich in 1933: De Vlijmense mandenmaker en aanstaand caféhouder Andries Oremans en zijn zoon slager Bennie. Het café werd vergroot en ook werd de slagerij uitgebreid. In 1957 had Gemeente Vlijmen het plan om bij de wieltjes onder aan de dijk een sportcomplex aan te leggen. Vanwege een te verwachten toename van de verenigingsactiviteiten wilde Oremans zijn café uitbreiden met een grote toneelzaal met verhoogd toneel en toneelkelder. Het sportcomplex ging niet door en Oremans besloot slechts de halve zaal te bouwen. Op 11 november 1958 werd het bedrijf verkocht aan Huub en Corrie Boom. Op de gevel kwam de naam ‘Veldzicht’ dat later veranderd werd in Vue de Campagne. In 1980 werd het complex verkocht aan Stadsgewest ’s-Hertogenbosch.
Bart Beaard
