Monumenten in Heusden: Wilhelminastraat 14 t/m 20 te Vlijmen
Op de kadastrale kaarten van 1811-1834 staat de huidige Wilhelminastraat beschreven als ‘Weg genaamd Agterstraat’. Aan de oostzijde maakt de straat een haakse bocht en komt uit op de ‘Weg genaamd Melie’. Aan de buitenkant van die haakse bocht stond een langgevelboerderij, een droogeest en een boomgaard. (Een droogeest was een stenen gebouw waarin hop werd opgeslagen om te voorkomen dat het door vocht zou bederven).
De boerderij was toen eigendom van Cornelis Klaren. Vermoedelijk verwoest door brand, werd het pand in 1877 gesloopt. De nieuw gebouwde boerderij was van het type kortgevelboerderij. In 1925 kwam het pand in het bezit van Johannes van den Bosch en kreeg het een geheel andere bestemming. Van den Bosch was een koopman en actief in de auto- en rijwielbranche. In 1955 verhuisde hij naar een nieuw winkelpand in de Mgr. van Kesselstraat. Hij verhuurde zijn woning en verkocht het vervolgens in 1964. Het vervallen pand kreeg als woonboerderij meerdere eigenaren. Op 27 mei 1938 kreeg Van den Bosch een bouwvergunning voor de aanbouw van een ‘driedubbel’ woonhuis bestemd voor verhuur. De eerste bewoners waren G. van Kuijk op nummer 14, N. Verboord op 16 en L. van Esch op 18. De woonboerderij staat iets (5 graden) schuin ten opzichte van het ‘driedubbel’ woonhuis, waardoor de voorgevels verspringen. Hier bevindt zich een schuifvenster als zichtraam.
Foto LInks: Toegang naar een van de drie woningen met expressief metselwerk en
zandsteen ornamenten. De fraai gedetailleerde voordeur is in een kozijn
geplaatst met een gedrukte en ingesnoerde halfrondboog. Foto Ad Pellemans
Foto Rechts: Links achter de
leilinden staat de woonboerderij. Rechts het ‘driedubbel’ woonhuis. Foto Ad
Pellemans
Bouwstijl - woonboerderij
De woonboerderij is eenlaags en heeft een tweelaags zadeldak, waarvan de
nok bijna loodrecht op de straat ligt. Aan beide zijden heeft het dak een wolfdak.
Het dak was aanvankelijk rietgedekt maar in 1965 werd het vervangen door een
pannendak met rode terracotta dakpannen, type VH. Omstreeks 1970 werd de
voorgevel voorzien van een nieuwe voorzetgevel met IJsselsteentjes. Boven de
vensters zijn er waaiervormige strekken van anderhalve steen hoog. Langs de
bovenzijde van de gevel zijn er muurvlechtingen. In de voorgevel zijn beneden
schuifraamvensters en boven vensters met draairamen. Alle ramen hebben een
kleine roedeverdeling. In de gevel bevinden zich zeven ankers. Het deurkozijn
heeft een hardhouten voordeur en een bovenlicht. Beide hebben versieringen met
roosters. De woning heeft een 30 cm hoge gecementeerde plint. Voor de woning
staan twee leilinden.
Bouwstijl – driedubbel woonhuis
Het ontwerp hiervan werd door Vlijmens architect Jan Luijben gemaakt. De
bouw werd begroot op fl 4800,- en werd uitbesteed aan het Vlijmens bouwbedrijf
L. Verboord. Het pand werd tegen de woonboerderij aangebouwd en heeft kenmerken
van de bouwstijl Amsterdamse School, een bouwstijl die Luijben vóór de oorlog al
toepaste. Het pand is tweelaags en heeft een zadeldak waarvan de nok evenwijdig
aan de straat ligt. Aan de zuidzijde heeft het zadeldak een dakschild over twee
bouwlagen. Het dak is gedekt met rode terracotta dakpannen, type VH. De gevels
zijn gemetseld met geelbruine bakstenen, type hardgrauw, gemetseld in
kettingverband en terugliggend gevoegd.
Op de begane grond heeft elke woning een eigen voordeur met een venster. Boven de voordeuren en een doorgang zijn er eensteens hoge segmentbogen. De bogen hebben twee zandsteen aanzetstenen en een sluitsteen. De deurkozijnen hebben in de rondboog een versiering, de voordeur heeft een glasraam. Boven de vensters van de begane grond bevinden zich 5 cm uitstekende segmentbogen van platliggende halve stenen. De boogvelden zijn gevuld met schuin staande stenen. Op de verdieping heeft elke woning twee vensters, waarboven een driekwart steens hoge rollaag. Alle ramen hadden aanvankelijk een kleine roedeverdeling, maar nu is er een variëteit aan ramen.
Bart Beaard
