Als je dan toch wilt stoken - waar op letten?

04 feb , 10:38 Nieuws
2025 02 02 pixabay haardvuur
NMVW

Uit een enquête van de GGD blijkt dat 71% van de inwoners van de gemeente Heusden zich zorgen maakt over hun gezondheid door blootstelling aan fijnstof. Tijdens een recente informatieavond, georganiseerd door de Natuur- en Milieuvereniging gemeente Heusden (NMVH) samen met de gemeente, stond luchtkwaliteit centraal.

Tijdens die avond in Elshout wees een van de aanwezigen op de noodzaak van houtstook voor sommige bewoners. Voor hen is het geen kwestie van gezelligheid, maar een manier om de eindjes aan elkaar te knopen. Daarnaast wordt de houtkachel door sommigen ingezet als hulpmiddel tijdens de energietransitie: om minder afhankelijk te zijn van gas of als extra verwarming in koude perioden. Daarom hieronder een aantal tips hoe je de uitstoot van fijnstof zoveel mogelijk kan tegengaan.

Het blijft lastig
Hoewel een goede houtkachel, een lekdichte schoorsteen met voldoende trek, voldoende zuurstoftoevoer en droog hout essentieel zijn voor een volledige verbranding, brengt hout stoken nog steeds risico’s met zich mee - zowel voor de stoker zelf als voor de omgeving.

Hardhout, zoals eik, beuk of es, brandt langer en geeft meer warmte dan zachthout, zoals den of spar. Vermijd behandeld, gelakt of geverfd hout, evenals hout met spijkers of andere metalen onderdelen. Stook alleen hout dat minimaal 2 jaar is gedroogd en een vochtgehalte van minder dan 20% heeft. Gebruik bij voorkeur een vochtmeter om dit te controleren. Nat hout verbrandt onvolledig, veroorzaakt meer rook en produceert extra fijnstof.

Leg grote blokken hout onderaan en stapel daarboven kleinere blokken en aanmaakblokjes. Steek het vuur van bovenaf aan. Open bij het aansteken de luchttoevoer van de kachel volledig en stel deze daarna geleidelijk bij. Een volledige verbranding voorkomt rookvorming en beperkt de uitstoot.

Een schone verbranding herken je aan heldere vlammen en vrijwel onzichtbare rook uit de schoorsteen. Donkere rook wijst op een onvolledige verbranding. Laat daarnaast minimaal één keer per jaar je schoorsteen vegen om het risico op schoorsteenbrand te verkleinen en de trek te optimaliseren.

Zorg altijd voor een constante aanvoer van frisse lucht om de concentratie van CO₂ en fijnstof in huis te verminderen. Gebruik ventilatieroosters of zet een raam op een kier, mits de buitenlucht schoon is.

Check de Stookwijzer
Controleer vóór het stoken de Stookwijzer via de Atlas Leefomgeving. Door je adres in te vullen, zie je meteen of de omstandigheden geschikt zijn voor houtstook (geel, oranje of rood waarschuwingsniveau). Ook overlast van slechte luchtkwaliteit kun je hier melden. Deze meldingen worden landelijk verzameld en doorgegeven aan gemeenten.

Overlast voor buren
Rook van je houtkachel kan, zelfs bij goed weer, ongemerkt via open ramen of ventilatieroosters bij buren binnenkomen. Dit kan leiden tot gezondheidsklachten of ergernis. Houd hier rekening mee, vooral in dichtbebouwde wijken.

Samen werken aan betere luchtkwaliteit in Heusden
Meer informatie over luchtkwaliteit vind je op onze website: https://natuurenmilieuheusden.nl/tag/luchtkwaliteit/

Meld overlast door slechte luchtkwaliteit via http://natuurenmilieuheusden.nl/meldpunt-luchtkwaliteit/. Meldingen worden anoniem verwerkt tot een overzicht per wijk, waarmee wij in gesprek gaan met de gemeente om verbeteringen door te voeren.

Zelf meten?
Wil je bijdragen aan het meetnet? Bestel een fijnstofmeter via https://tinyurl.com/bestelformulier-meter. De bestaande meetpunten in het Luchtmeetnet van de NMVH zijn te vinden op https://heusden.net/lucht. De cijfers per sensor geven het niveau van het fijnstof aan; groen is goed, oranje/rood is slecht. Gemiddelde fijnstofwaarden (PM 2,5 en 10) van de afgelopen jaren vind je hier: https://tinyurl.com/fijnstofHeusden

Bewust stoken, schone lucht
Houtstoken vraagt om verantwoordelijkheid en bewustzijn. Door de juiste technieken en hulpmiddelen te gebruiken, kun je de overlast en gezondheidsrisico’s beperken - voor jezelf, je buren en het milieu. Houtstoken zal nooit gezond zijn.