Opvallende trends en zorgen over fijnstof in gemeente Heusden
De PM2,5 fijnstofmetingen laten in 2024 enkele interessante, maar ook zorgwekkende trends zien in het meetnet van Natuur- en Milieuvereniging gemeente Heusden (NMVH).
Op basis van alle meetstations in de gemeente Heusden werd een jaargemiddelde PM2,5-concentratie van 7,4 µg/m³ gemeten. Dit overschrijdt met 48% de PM2,5 jaarlimiet van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) van 5 µg/m3.
Minder fijnstof in de warmere maanden, meer in de
koudere maanden
In april tot en met september 2024 lag de
PM2,5-fijnstofconcentratie lager dan het jaargemiddelde, maar nog steeds 36%
boven de WHO-norm. In de maanden oktober tot en met maart van afgelopen
jaar was de vervuiling 60% hoger dan de WHO-norm. Het verschil tussen
deze periodes heeft verschillende oorzaken. In de warmere maanden zorgen een
hogere temperatuur en een sterkere zonnestraling voor een betere
luchtcirculatie en een snellere afbraak van fijnstof in de lucht. In de koudere
maanden is de afbraak langzamer, is er vaak meer bewolking, is de
luchtvochtigheid hoger én komt er meer fijnstof in de lucht door het gebruik
van houtkachels en andere verwarmingsbronnen.
Meer fijnstof in de weekenden
Een ander opvallend verschil is te zien in de
weekenden van 2024. De fijnstofconcentratie is 54% hoger dan de
WHO-norm. Dit heeft waarschijnlijk te maken met verhoogde activiteit, zoals
recreatief hout stoken.
Meer vervuiling op avonden van de koudere maanden
Op avonden van oktober tot maart 2024 lag tussen
20:00 en 23:00 uur de fijnstofconcentratie 92% hoger dan de WHO-norm.
Dit komt onder andere door meer houtstook in de avonduren, wanneer veel
huishoudens hun houtkachels en open haarden aansteken voor extra warmte.
Doordat het ’s avonds vaak minder waait en het vaak bewolkter is, blijft
fijnstof langer in de woonwijk hangen in buurt van de bron (de schoorsteen).
Nog meer vervuiling in de weekendavonden van de
koudere maanden
Vooral op de weekendavonden van de koudere maanden
is de vervuiling nóg hoger, met een stijging van 110% ten opzichte van
de WHO-norm. Dit komt waarschijnlijk doordat meer huishoudens in het
weekendavonden vaker en langduriger hun houtkachels en open haarden gebruiken,
niet alleen als verwarming maar ook voor sfeer en ontspanning. Dit leidt tot
extra uitstoot, die bij stabiele weersomstandigheden en beperkte
luchtcirculatie blijft hangen en zich ophoopt in de omgeving.
Wat kunnen we doen?
De analyse laat zien dat er nog veel moet
verbeteren, vooral in de avonden en weekenden van de koudere maanden.
Maatregelen zoals het beperken van houtstook en het bevorderen van schonere
verwarmingsmethoden kunnen bijdragen aan een gezondere leefomgeving. De
luchtkwaliteit is nog steeds zorgwekkend. Dit blijft een punt van aandacht voor
beleidsmakers en burgers die een bijdrage willen leveren aan schonere lucht.
Check de Stookwijzer
Controleer vóór het stoken de Stookwijzer
via de Atlas Leefomgeving. Door je adres in te vullen,
zie je meteen of de omstandigheden geschikt zijn voor houtstook (geel, oranje
of rood waarschuwingsniveau). Ook overlast van slechte luchtkwaliteit kun je
hier melden. Deze meldingen worden landelijk verzameld en doorgegeven aan
gemeenten aangesloten bij het Schone Lucht Akkoord zoals de gemeente Heusden.
Samen werken aan betere luchtkwaliteit
Meer informatie over luchtkwaliteit vind je op onze
website: https://natuurenmilieuheusden.nl/tag/luchtkwaliteit/
Meld overlast door slechte luchtkwaliteit via http://natuurenmilieuheusden.nl/meldpunt-luchtkwaliteit/. Meldingen worden anoniem verwerkt tot een overzicht per wijk, waarmee wij in gesprek gaan met de gemeente om verbeteringen te bepleiten.
Zelf meten?
Wil je bijdragen aan het meetnet? Bestel een
fijnstofmeter via https://tinyurl.com/bestelformulier-meter. De bestaande meetpunten in het Luchtmeetnet van de NMVH zijn te vinden
op https://heusden.net/lucht. De cijfers per sensor geven het niveau van het fijnstof aan; groen is
goed, oranje/rood is slecht. Gemiddelde fijnstofwaarden (PM2,5 en PM10) van de
afgelopen jaren vind je hier: https://tinyurl.com/fijnstofHeusden
