Deze nieuwe aflevering van de wandeling ontdek Heusden is een vervolg op Ommetje gemeente Heusden. U wordt in deze Wandeling ontdek Heusden meegenomen door onze mooie gemeente om kennis te maken met de historie en andere wetenswaardigheden.De wandeling is door Heusden.Nieuws.nl in samenwerking met Ad Hartjes ontwikkeld. Veel wandelplezier! Deel 9 is Giersbergen (3.7 km)
Naam: Wandeling no.9: Giersbergen
Parkeren: Parkeerplaats Giersbergen 16, 5151 RG Giersbergen.
Lengte van de route: 3,7 km.
Markante punten: Maaihoeve, Drie Linden, Loonse en Drunense Duinen, Heusdense baan, Bossche baan, historische panden
De wandeling Giersbergen volgt een route van 3,7 km over bestaande verharde en onverharde wegen die goed beloopbaar zijn.
Historie Giersbergen
Giersbergen is een gehucht ten zuiden van Drunen. Het heeft 28 inwoners en ligt aan de noordzijde van het Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen. Giersbergen ontstaat in het midden van de dertiende eeuw. In een afschrift van een oorkonde, te vinden in de Koninklijke Bibliotheek te Brussel, treft de lezer als datering het jaar 1244 aan: Datum anno Domini millesimo ducentesimo quadragesimo quarto. De oorkonde beschrijft hoe Hendrik van Herentals, schout van ‘s-Hertogenbosch, op bevel van Hendrik II, hertog van Brabant, 150 bunder grond overdraagt aan de abdij Ter Kameren tegen betaling van een jaarlijkse cijns. De abdij krijgt eveneens het recht te genieten van de gemene gronden van het allodium Drunen (ville de Unen allodium tam in humido quam in sicco communibus possunt uti pascuis et gaudere). De abdij vestigt op dit landgoed de uithof Giersbergen. De abdij Ter Kameren is een Cisterciënzerinnenabdij. Deze monialen leven volgens strenge regels binnen de adbijmuren. Het werk op de uithoven wordt verricht door monniken en lekenbroeders.
De kern van de uithof wordt al snel na de stichting gevormd door twee hoeven, de Poirthoeve en de Maaihoeve e. De Maaihoeve en is volledig bestemd voor de exploitatie van de landgoederen van de uithof. De Poirthoeve dient daarnaast nog een tweede doel: het bieden van onderdak en gastvrijheid aan aanzienlijke personen en leden van de orde, onderweg van en naar de abdij Ter Kameren of het Generaal Kapittel te Cîteaux. De Poirthoeve ligt aan de westelijke rand van de binnenste omwalling van de uithof, waarlangs de Heusdense baan komend van Heusden (Holland) via Oisterwijk verder naar Brussel (Brabant) voert. Jan II, volgens de oorkonde hertog van Lotharingen, Brabant en Limburg, breidt op 14 december 1299 het domein verder uit door tegen een jaarlijkse cijns drie hoeven land in Udenhout aan de abdij te geven: tres hovas terre sitas in nostro nemore de Uudenhout. Ook door aankopen wordt het gebied verder uitgebreid. De Maaihoeve wordt aan het einde van de zestiende eeuw op de bestaande plaats opnieuw opgebouwd of op zijn minst grondig gerenoveerd. In oktober 2007 door BAAC uitgevoerd dendrochronologisch onderzoek op monsters uit het eerste gebint toont aan dat de gebruikte boomstammen in de winter van 1597/1598 zijn gekapt, zodat mag worden aangenomen dat met de bouw in 1598 begonnen wordt. In een oorkonde van 17 juli 1613 is sprake van een omvang van de uithof van om en nabij vierhonderd bunder: goeden gheleghen bij de steden van ts’Hertogen Bosche ende Heusden, consisterende zoe in twee hoeven gheheeten Gheersberghen, winnende landen, boghaerden, als boschen, weyden, schaerboschen, duynen ende heyden comende t’samen tot vierhondert bunderen ofte daer omtrent. Op maandag 18 juni 1934 wordt Giersbergen getroffen door een grote brand die in een van de boerderijen begint. Twee boerderijen met schuren branden af. Vee, pluimvee en huisdieren komen in de vlammen om. De materiële schade is groot. De door de vrij sterke wind wegwaaiende vonken zetten het omliggende heidegebied in lichterlaaie. Een oppervlakte van 25 hectare, veelal dennen- en eikenbossen, valt ten prooi aan de vlammen. In 1951 krijgt Giersbergen een dorpspomp. Deze voorziet het gehucht van bluswater en zijn inwoners van was- en drinkwater. Handige inwoners weten hiermee boerderijen al vanaf de dorpspomp te voorzien van stromend water. Vijf jaar later wordt Giersbergen aangesloten op het elektriciteitsnet. In 1965 volgt de aansluiting op het waterleidingnet.
Maaihoeve
De Maaihoeve op Giersbergen, is een van de oudste boerderijen. In 1244 legde een Belgische kloosterorde de basis, terwijl de huidige vorm rond 1597 ontstond. “Wanneer ik hier voor het vuur in d’n herd zit en me bedenk dat zich hier al vierhonderd jaar mensen hebben gewarmd, dan doet dat me wat. Hier houdt de bewoonde wereld op. Hier bestaan geen deadlines”, vertelt Arie van Veluw. De jaarringen van de gebinten uit het achterhuis geven 1597 en 1598 aan als jaartallen waarin dit deel van de Giersbergense Maaihoeve tot stand kwam. “Maar op grond van oude akten weten we intussen dat de basis voor deze boerderij in 1244 werd gelegd. Vermoedelijk is de bouw een paar jaar later begonnen.” Eigenaar Arie van Veluw uit Drunen en Hans Brok die hem bij de restauratie bijstaat, zijn een heel eind met de zoektocht naar de oorsprong van de Maaihoeve; een schitterende, rijk uitgevoerde en met riet gedekte boerderij langs de slingerende entree van het gehucht.
De Drie Linden
In 1921 kochten Jan van der Meijden en zijn vrouw Mien én hun negen kinderen de boerderij met de drie lindebomen in Giersbergen. Daarvoor woonde deze familie op de boerderij ertegenover. Jan ging ook hier verder met zijn boerenbedrijf en Mien begon er de Herberg met café. Ze had namelijk een vergunning gekregen om een café te runnen. Ze mocht echter geen sterke drank verkopen. Dat vond het gemeentebestuur niet verantwoord in dat buitengebied. Desondanks had Mien altijd wel een fles oude Jenever in huis om voor haar vaste gasten een borreltje te kunnen schenken…..Dit is maar een klein deel uit het verhaal van Herberg De Drie Linden.
Loonse en Drunense Duinen
In de laatste IJstijd bliezen de poolwinden zand vanuit het noorden naar Brabant, waar het in dikke pakketten bleef liggen. Lange tijd was deze zandvlakte met oerbossen bedekt. Totdat de mensen in de veertiende eeuw de bomen kapten om het hout als brandstof te gebruiken. De kale vlakte vulde zich met heide, waar de boeren hun vee op lieten grazen. Deze intensieve begrazing en het plaggen putte de bodem uit. Hierdoor kreeg het zand vrij spel en werd dit een lange tijd een groot probleem voor de bewoners. Dorpen en akkers dreigden eronder te verdwijnen. Er werden bomen aangeplant, die het oprukkende zand een halt moesten toeroepen. Daarvan zie je vandaag de dag nog de sporen: vind de ondergestoven bomen die alleen met hun kruinen nog boven de zandheuvels uitpiepen. In de Loonse en Drunense Duinen vind je bos, heide en vooral veel zand. Het is een van de grootste stuifzandgebieden van West-Europa. De wind kan op veel plekken ongestoord waaien en dat zorgt voor een steeds veranderend landschap. Dat, en het wisselen van de seizoenen, maken ieder bezoek weer een nieuwe belevenis. Op de zandvlakte mag je struinen. Er is dus volop ruimte om uitgebreid op pad te gaan. Verwonder je over de ondergestoven bomen, geniet van de tjirpende veldkrekels en les je dorst bij de vele horeca aan de rand van dit natuurgebied. Wandelen, fietsen of te paard: het kan hier allemaal. De Loonse en Drunense Duinen heeft nog op 270 hectare stuifzand. Dat zand zorgt voor nogal extreme omstandigheden: de bodem is droog en voedselarm. Het verschil in temperatuur tussen dag en nacht kan oplopen tot wel 50 graden Celsius. Dat zorgt voor een unieke flora en fauna. De dieren en planten hebben zich aangepast of voelen zich juist thuis bij droogte, schraalheid en temperatuurschommelingen. Zandzegge, diverse korstmossen, de levendbarende hagedis, zandloopkevers en zandbijen bijvoorbeeld. Allemaal soorten die houden van zand.
Heusdense Baan
Het is een deel van de oude weg van Oisterwijk naar Heusden in het graafschap Holland die liep over Giersbergen en Drunen. Met het oprukken van de zandverstuiving van de Drunense duinen ter hoogte van Giersbergen raakte de oude weg naar Heusden buiten gebruik. Tot in de 20ste eeuw maakte deze straat deel uit van de Gommelsestraat
Bossche Baan
Het traject van de Oude Bossche Baan maakt, de naam zegt het al, deel uit van de oude verbindingsweg naar ‘s-Hertogenbosch. In westelijke richting ging de weg verder naar Loon op Zand en vandaar in de richting van Breda. Ter hoogte van Vught heet de route de Loonsebaan, vanuit Den Bosch en Vught gezien was het de weg naar Loon op Zand. In de richting Loon op Zand liep de weg verder over Dongen naar Breda, Antwerpen, Brussel en Parijs. In de richting Den Bosch liep de weg verder naar het noorden, uiteindelijk richting Lübeck.
Begin de dag met het nieuws uit je gemeente met de gratis Nieuwsbrief. KLIK HIER en meld je aan. Aanvoerder van het lokale nieuws.
< Kijk hier voor agenda
< Volg HeusdenNieuws ook via Facebook
< Wist u dat wij iedere morgen meer dan 3500 nieuwsbrieven verzenden
< Wist u dat wij iedere dag meer dan 10.000 bezoekers hebben op onze website
< Adverteren op Heusden.Nieuws.nl stuur een mail
