Wandeling ontdek Heusden deel 6

Deze nieuwe aflevering van de wandeling ontdek Heusden is een vervolg op Ommetje gemeente Heusden. U wordt in deze Wandeling ontdek Heusden meegenomen door onze mooie gemeente om kennis te maken met de historie en andere wetenswaardigheden.De wandeling is door Heusden.Nieuws.nl in samenwerking met Ad Hartjes ontwikkeld. Veel wandelplezier! Deel 6 is Vlijmen (4.5 km)

Naam: Wandeling no.6: Vlijmen
Parkeren: Kerk Vlijmen, Julianastraat 44, 5251 ED Heusden.

Lengte van de route: 4,5 km.

Markante punten: Vlijmen, Katholieke Kerk, Keramiek Raymundus van Kessel, historische panden, waterberging, waterspeeltuin, De Melie.

De wandeling Vlijmen volgt een route van 4,5 km over bestaande verharde wegen die goed beloopbaar zijn.

Over de betekenis van de naam Vlijmen valt weinig met zekerheid te zeggen. De oudste schriftelijke bron spreekt van Vlimen, wat "heim in een waterrijke streek" zou kunnen betekenen. Het dorp dankt zijn ontstaan aan de heer van Heusden, die het in 962 stichtte. Deze ouderdom wordt bevestigd door aardewerkscherven, die bij de Hongerenburg (nabij Voordijk nr. 63) zijn gevonden. De Hongerenburg, misschien het eerste stenen gebouw van Vlijmen, wordt vermeld in 1375; het laatste restant ervan is verkocht in 1662. In oude akten is ook nog sprake van een slot "Borre", dat gestaan zou hebben op de Eekelaar, een eikenbos ten oosten van de Kennedybrug. Het dorp, waarvan het centrum oorspronkelijk in de omgeving van de Hervormde Kerk lag, behoorde tot het hertogdom Brabant, maar tussen 1335 en 1339 was het Gelders bezit, waarna het weer terugkwam aan Brabant. Op 29 maart 1356 kwam het bij Holland, maar dit gaf aanleiding tot problemen, die leidden tot verwoesting van Vlijmen door de Bosschenaren. In 1374 werd na de uitspraak van scheidsrechters de nieuwe situatie bestendigd en tot 1814 is Vlijmen bij Holland gebleven.

Van het Middeleeuwse Vlijmen is betrekkelijk weinig bekend. Er moet al vroeg een kerk hebben gestaan, want het kruis van de huidige Hervormde Kerk draagt het jaartal 1122. We weten dat de Voordijk rond 1272 is aangelegd en de Heidijk in 1360.

De schuttersgilden zijn heel oud. Zo wordt van het Onze Lieve Vrouw Schuttersgilde aangenomen dat het in 1320 zou zijn opgericht, de St. Barbara Schuts in 1425 en de St. Carharina Schuts in 1469.

Het dorp kreeg in 1473 zijn eigen schepenbank voor civiele en strafrechtelijke zaken. Vlijmen heeft in de loop van de eeuwen zwaar te lijden gehad van oorlogen, vooral ook omdat het in de onmiddellijke omgeving van de vestingstad Den Bosch was gelegen. In 1543 richtte Maarten van Rossum met zijn Geldersen zware vernielingen aan. De Spaanse troepen deden dat op hun beurt in 1584, terwijl in 1587 bij oorlogshandelingen de kerk werd verwoest. In 1610 werd deze inmiddels weer herstelde kerk door de Protestanten in gebruik genomen. De Katholieken bouwden in 1740 een schuurkerk aan de Voordijk; deze werd in 1805 opgevolgd door een definitief gebouw, terwijl de huidige kerk op 12 november 1866 werd ingezegend.

Het rampjaar 1672 deed ook voor Vlijmen zijn naam eer aan, want de Fransen verwoestten talloze huizen en plunderden het dorp geheel leeg. Een nog grotere ramp deed zich voor in 1746, toen een enorme brand in totaal 380 gebouwen vernielde. Alsof al deze ellende nog niet genoeg was, had men ook nog geregeld te kampen met overstromingen. De landbouw is door de eeuwen heen veruit het voornaamste middel van bestaan geweest, terwijl ook de tuinbouw kon opbloeien in verband met het afzetgebied in het nabije Den Bosch. Een Vlijmense specialiteit was bovendien de hopteelt. In het laatste kwart van de 19e eeuw kwam de mandenmakerij op en lange tijd is deze industrie van doorslaggevende betekenis geweest voor de kostwinning van vele Vlijmenaren, maar geen van de arbeiders is er ooit rijk van geworden. Er is veel armoede geleden, vooral in de crisisjaren. Na de oorlog is de betekenis van de landbouw verder afgenomen, terwijl nieuwe industrieën voor ander werkgelegenheid moeten zorgen.

De Melie
De Melie is een voormalige buurtschap van Vlijmen. Oudere vermeldingen: 1848 Melia, 1865 Melie. Rond 1900 verandert de plaatsnaam op kaarten in Meliestraat. In de Volkstelling van 1840 wordt deze plaatsnaam niet vermeld. Dat kan betekenen dat, hetzij de buurtschap toen nog niet bestond, hetzij dat de gemeente de buurtschap te klein vond om apart in de Volkstelling te vermelden. Over de naamsverklaring wordt vermeld: "Etymologie onbekend. Misschien een persoonsnaam?" In de loop van de 20e eeuw is de bebouwing aan de Meliestraat e.o. opgegaan in de bebouwde kom van het dorp en aaneengegroeid met de oude dorpskern, en daarmee geen buurtschap meer. In een schepenprotocol van 1574 wordt de Millinck óf Millinghe te Vlijmen vermeld. De benaming van de Melie kan als basis de Milling kunnen hebben, in de volksmond verbasterd tot de Millie. Bewoners spreken nog altijd van de Millie. Het is nog altijd een landelijk gelegen buurt, aan de NO rand van het dorp, met vele monumentale panden. (11 van de 26 rijksmonumenten en 2 van de 16 gemeentelijke monumenten van het dorp liggen aan deze straat). https://www.hkkonsenoort.nl/archief/

Begin de dag met het nieuws uit je gemeente met de gratis Nieuwsbrief. KLIK HIER en meld je aan. Aanvoerder van het lokale nieuws.

< Kijk hier voor agenda
< Volg HeusdenNieuws ook via Facebook
< Wist u dat wij iedere morgen bijna 3250 nieuwsbrieven verzenden
< Wist u dat wij iedere dag meer dan 10.000 bezoekers hebben op onze website
< Adverteren op Heusden.Nieuws.nl stuur een mail