Marie van de Middelhaai: Bakhúís
Vlijmens meest ouderwetse boerin, Marie van de Middelhaai alias Marja Kivits gaat ook verhalen delen aan de lezers van Heusden.Nieuws. Marie van de Middelhaai treedt binnen en buiten de gemeente op met liedjes en verhalen van vroeger, in dialect.
Bakhúís
In ‘n aauwverwetse bóéderijbiótóóp vèènde aalt ’n bakhúís. Hier stàò-t-er ók éèn, ’n hil biezunder nog wel en gróòt: dik vier bè zes méter. Dè komt: óóns bakhúís waar nie inkelt ‘n bakhúís mer meepessaant ‘n hop-*èst en ‘n bótterfebriekske!
Hier op ‘t klapzaand téúlden ze ’n dikke 100 jaor gelejen nog véúl hop vèùr bier nie *óverstuur te laoten gaon. Ès àòn de hóòge hopstaoken de hopbellen d’r prachteg bijhongen, dan gééngen ze ’t hop-èst in, op ’n lattebójemke. ‘n Klèèn vùùrke d’r onder vèùr d’n hop te *solferen oftewel zwaovelen, dan blééf ie schôn blaank en dan konde’m ’t dùùrste verkópen, war. In 1900 waar ’t zún goei hopjaor, dè hil Vlèèmen ríép: Zúíp mer op, zúíp mer op, honderd guldes geldt d’n hop! ’t Kon toen nie op, mer nàòderaand is d’n hoptèùlt hier himmel ingezakt. Niks mir van óver.
’t Hop-èst zaat linksaachter in’t bakhúís, linksveur hong àòn d’n búítekaant van’t bakhúís ’n gróòt houteren wiel, waor ‘nen hond in moes lópèn. Hij líét dan mi z’n wiel ’n klèèn wieltje draaien dè mi ‘ne pin dèùr de muur hénen gééng, waor binnen dan bótter *gekorringt wier. Hij ha ochèèrem (vèùr de Hàòrstéég: ochaarem) ‘n *lèèven ès ‘nen bótterhond, war. Nàòderaand kwaam er in de Aachterstraot (V) ’t stóòmzúívelfebriek, in de volksmond ’t bótterfebriek genoemd, en toen is, sund zat, ’t houteren wiel hier afgebróken.
Àòn de rechtse kaant in óóns bakhúís zaat ‘t echte bakhúís, za’k mer zeggen, om bróòd te bakken. ’t Waar 2 bè 4 méter, d’r stóón ’n baktrog in vèùr (mirstal mi-j-‘ew vóéten) ’t déég te knejen en d’r waar ‘nen óven in. Ginnen óven ès ge die nou kint, mer ‘nen nogal gróòte ingemetselde. Hij waar schôn op hôgte want d’r onder stóón ’n mùùrke; d’r bóvenop ‘ne ronde lémen bóvekaant van wel ‘ne centimeter of darteg dik. ’n Zwartgeblaokerd èèzeren dèùrke zaat vèùr ’t gat. In d’n óven wier *musterd in gestókt. Ès die opgebraand waar, dan wier de aasse d’rvan ùìtgevèègd mi-j-‘n *schoelie, ‘nen aauwe tod of jutten zak waor óóns grutvaoder zaoleger ’t mi déén. Die schoelie zaag er aalt nogal smerreg úít. Dan begrèpte mee weffer vrouw dè se ‘n rouw schoelie noemen.
Ès de aasse d’r ùìt waar, dan gééng ’t bróòd vèùr de hil wèèk d’r in. D’n óven blééf krek zù lang wèèrm (vèùr de Hàòrstéég: waarm) dè-j-’t bróòd gaor wier.
D’r zen nogal wè houteren bakhúízen afgebrand, ze moesen tóén vórt van stéèn gemàòkt worren. Dàòrom is in’t jaor 1890 hier di stéènen bakhúís gebouwd.
Houdoe, war!
Marie
Woorden ùìt m’n woordeboek
èst = (droog)huisje
overstuur = bedorven
solferen = zwavelen
gekorringt = gekarnd
’n lèèven ès ‘nen bótterhond = ’n leven van (te) hard werken
musterd = takkenbossen
schoelie = ovendweil
Reageren?
Nassau Dwarsstraat 5, 5251 KJ Vlijmen, 073-5118524
E-mail [email protected]
Website www.marievandemiddelhaai.nl
Lees hier nog meer over Marie van de Middelhaai
Begin de dag met het nieuws uit je gemeente met de gratis Nieuwsbrief. KLIK HIER en meld je aan. Aanvoerder van het lokale nieuws.
< Kijk hier voor agenda
< Volg HeusdenNieuws ook via Facebook
< Wist u dat wij iedere morgen meer dan 4750 nieuwsbrieven verzenden
< Wist u dat wij iedere dag meer dan 10.000 bezoekers hebben op onze website
< Adverteren op Heusden.Nieuws.nl stuur een mail
