Marie van de Middelhaai: Maaidoreheg
Vlijmens meest ouderwetse boerin, Marie van de Middelhaai alias Marja Kivits gaat ook verhalen delen aan de lezers van Heusden.Nieuws. Marie van de Middelhaai treedt binnen en buiten de gemeente op met liedjes en verhalen van vroeger, in dialect.
Maaidoreheg
In ‘n aauwverwetse bóéderijbiótóóp vèènde aalt aauwverwetse dinger, krek ès ’n *maaidóreheg. Vruuger waar zun heg nóòdeg om koei van ‘ewen hof weg te haauwen, ok al hadde èèges gin koei. In 1890 waar d’n *pikkendraod nog nie ùìtgevonden. Zonder pikkendraod rond ‘n *waai lóòpen koei eweg, war, ès inkelt nie ès d’r ‘nen breje slóòt rontom die waai hénen laag en ’n goei *hekken op d’n *hekkendam stóón.
In die daog wieren dàòrom de koei *gehuuid, mirstal dèùr kèènder vanaaf ’n jaor of zes of dèùr ’t jongste knèèchje of de jongste mèèd. Ès er gin kèènder vèùrhaanden waren om de koei te huuien, dan déénen dè ók wel d’aauw wèfkes; wel aalt ‘nen braaisok mee, war, want ’t sokken braaien, dè moes gewóón dèùrgaon.
Ès er koei langs jouw bóéderijke-n-aaf gehuuid wieren, dan kos ’t hendeg, dè die koei jouwe moeshof zagen en daor opaaf kuierden. Éèr zun aauw wèfke of zun kèènd de koei wir op de weg ha kannen trekken, kos er al hendeg ‘nen hap (of meer) van ‘ewe slaoi of *krul afgefrèèten zèèn. Om dàòrom zette alleman vruuger maaidoreheggen neffe de kaanten, om de koei búíten te haauwen. Ge zód déénken: zet dan zun maaidoreheg om ’n waai hénen, mer ók al hè tie lang dores, toch kan ’n koei daor hendeg dèùrhénen douwen, want dikzat is hier of daor ‘n stamke nie àòngeslaon. Dè hebben koei mee deur, want die hebben op zun waai hil d’n dag niks aanders te dóén ès te frèèten, schèèten en zúúken waor se ùìt kannen brèèken. Die krúípen hil gèère (vèùr de Haorstéég: gaare) dèùr zun gat hénen om ‘es wijerop rond te kèèken in de plek van dag in en dag úít op dezelfde waai te moeten staon! Mer dèùr ’n *maaidórevlèèchtheg brèèken ze nie deur. Zun vlèèchtheg moete irst ’n pàòr jaor laoten gruuien, dè de stamkes góéd stéveg zen. Dan moete die stamkes vèùr zékers de helft schùìns inhakken en ’t bóvestuk d’rvan nàòr *bezije-n-eweg búígen tussen de tekken (en dóres!) van ’t stamke d’rnèèven hénen. ‘ne Maaidore-n-is zù taai dè-t-ie dè hendeg kan hebben en gewóón dèùrgruuit! Om de pàòr jaor dóén ze dèzelfde inhakken en eweg búígen nog ‘es. ’t Duurt dus ‘n inkelt jaor éèr dè zun vlèèchtheg *bekwaom is. Ók al is er ’n stamke nie àòngeslaon, dèur dè vlèèchten wordt die heg éène wirwar van dórenetèkken, waor ’n koei nie dèùrhénen zal brèèken. Dus nou witte krek wè ge dóen kant ès ge soms laast het van oprukkende koei. Houdoe, war. Marie
Woorden ùìt m’nwoordeboek:
maaidoreheg = meidoornheg
pikkendraod = prikkeldraad
waai = weide
hekken = hek
hekkendam = ingang van een wei
gehuuid = gehoed
krul = boerenkool
maaidorevlèèchtheg = meidoornvlechtheg
bezijen = opzij
bekwaom = volgroeid
Reageren?
Nassau Dwarsstraat 5, 5251 KJ Vlijmen, 073-5118524
E-mail [email protected]
Website www.marievandemiddelhaai.nl
Lees hier nog meer over Marie van de Middelhaai
Begin de dag met het nieuws uit je gemeente met de gratis Nieuwsbrief.
en meld je aan. Aanvoerder van het lokale nieuws.
< Kijk
voor agenda
< Volg HeusdenNieuws ook via
< Wist u dat wij iedere morgen meer dan 4750 nieuwsbrieven verzenden
< Wist u dat wij iedere dag meer dan 10.000 bezoekers hebben op onze website
< Adverteren op Heusden.Nieuws.nl stuur een
