Vlijmens meest ouderwetse boerin, Marie van de Middelhaai alias Marja Kivits gaat ook verhalen delen aan de lezers van Heusden.Nieuws. Marie van de Middelhaai treedt binnen en buiten de gemeente op met liedjes en verhalen van vroeger, in dialect.
Marie van de Middelhaai geeft 20 jaar rondleidingen in en rond haar boerderij uit 1650, die anno 1750 een stenen voorgevel met schuiframen kreeg en anno 1890 werd voorzien van een herd (historische huiskamer), een geut (historische keuken) met pomp en kelder, een plee met poepdoos enz. en sindsdien nauwelijks is veranderd. Marie leeft ouderwets: zij slaapt in de bedstee, breit haar eigen sokken en borstrokken, spreekt ‘t Vlijmens dialect, heeft een kabinet vol Vlijmense mutsen en eet ouderwetse (vergeten) groenten uit haar moeshof.
De boerderijbiotoop (de omgeving van de boerderij) is nog ouderwets groen. Gemeente Heusden heeft, tot grote verbijstering van Marie, 2 nieuwbouwhuizen gepland vol in het zicht vanuit de historische huiskamer(ramen), waardoor de 19de-eeuwse boerensfeer van Marie haar levend museum voorgoed verloren zal gaan. Marie diende een beroepschrift in en beschrijft wekelijks , in afwachting van de rechtszaak, haar dagelijkse leven in de nu nog ouderwetse groene boerderijbiotoop.
Dagmutske
In ’n aauwverwetse boerderijbiotóóp van rond ’t jaor 1890 ha alleman aalt iets op z’ne kop want in dieje tèèd waar ’t nie netjes om zomèr in ‘ew blóòte haor rond te lóòpen. Dè déén ’n fetsoendelek mééns gewóónweg nie! Overdags han de maanskèèrels aalt ’n pet op en de vrouwspesónen ’n muts. ’s Naachs ha alleman ’n slaopmuts op.
De petten van de maanskèèrels waren ammel ongeveer van ’tzelfde sórt, mer vrouwemutsen hadde in sórten en maoten, war, en *dùùrtes. Ik heb ’t al gehaad óver d’n Braobaanse poffer, de Vlèèmese gróòte en de Vlèèmese klèèn muts, ’t gehàòkt mutske en de slaopmuts. Déés wèèk gàò-g-‘t óver ’t dagmutske.
D’éénvoudege boerevrouwen hier op ’t klapzaand han overdags d’r dagmutske-n-op, ’n goeiekóòp mutske van witte ketóén of linnen, ‘t dèùrdewèèks mutske. ’t Wier gemèènlek èèges gemàòkt, gewóón op de haand mi nàòld en gaoren. Ik heb er wel ’n darteg in húís. ’t Mutske op de fóto op mèène kop dè’s nou ‘n dagmutske. Veuraon àòn zun mutske zit dikkels ’n smal raandje kaant aon: brodderiekaant of ’n gehàòkt kaantje. Dè konde gewóón àòn de méter kopen. Mer ès ge hendeg waart, dan déénde zun raandje gewóón èèges haoken, ge kint dè wel: mi-j-‘n *múízetaandje.
De mutskes kinden verschaaiene sórten striklèèntjes: van ketóénen góéd genaaid, krèk ès die van mèèn, mer effegóéd van képerbaand of gehàòkt, krek hoevel centen ge haad of hoe góéd ge kost naaien of haoken. ’n Dagmutske waar hil hendeg èèges te waassen, hil aanders ès de Vlèèmese gróòte en klèèn muts, die aalt dèùr ’n mutsewaasterke gewaassen moes worren, omdè die dàòrvèùr himmel ùìt mekare gehàòld moes worren en ók wir himmel geplóid, gestéven en in mekare gezet. ’n Dagmutske nie, hór: dè konde gewóón èèges mi ‘nen borsel op ‘ew wasbord waassen mi sunligtzeep.
Om dàòrom hoefde mi-j-‘ew dagmutske nóòt nie zó ùìt te kèèken. Mer ès ge nou vúíl wèèrk (vèùr de Hàòrstéég: wark) haad, krek ès mi de gróòte schônmaok zó flak vèùr de Paosen mi de *raovesbol *spinnekoppen weghaolen of ’n aander smerreg of stoffeg kerwaai, dan déénde ‘ew werkmutske- (vèùr de Hàòrstéég: warkmutske)-n-op, war. Dè waar ’n inder *medèlleke ès’t dagmutske mer dan zonder kaantje in ’n donker kleur, mirstal zwart. Ès ge d’r dikkels mee-j-in de zon kwaamt, mi-j-‘t hooien of béziën plukken, dan blèkte-n-‘t himmel úít en wier ’t vaolgrúún of grèès, mer dè waar niks nie èèrg (vèùr de Hàòrstéég: aarg), want daor waar ‘t ’n werkmutske (vèùr de Hàòrstéég: warkmutske) vèùr geworren. Houdoe war, Marie.
Woorden ùìt m’n woordeboek:
*dùùrtes = prijzen
*múízetaandje = picotrandje
*medèlleke = modelletje
*raovesbol = ragebol
*spinnekoppen = spinrag
Reageren?
Nassau Dwarsstraat 5, 5251 KJ Vlijmen, 073-5118524
E-mail [email protected]
Website www.marievandemiddelhaai.nl
Lees hier nog meer over Marie van de Middelhaai
Begin de dag met het nieuws uit je gemeente met de gratis Nieuwsbrief. KLIK HIER en meld je aan. Aanvoerder van het lokale nieuws.
< Kijk hier voor agenda
< Volg HeusdenNieuws ook via Facebook
< Wist u dat wij iedere morgen meer dan 5200 nieuwsbrieven verzenden
< Wist u dat wij iedere dag meer dan 10.000 bezoekers hebben op onze website
< Adverteren op Heusden.Nieuws.nl stuur een mail
