Marie van de Middelhaai: Kamminet
Vlijmens meest ouderwetse boerin, Marie van de Middelhaai alias Marja Kivits gaat ook verhalen delen aan de lezers van Heusden.Nieuws. Marie van de Middelhaai treedt binnen en buiten de gemeente op met liedjes en verhalen van vroeger, in dialect.
"Ik zè Marie van de Middelhaai, ’n aauwverwetse boerin ùìt de jaoren stillekes. Ik woon in Vlèèmen in ‘n heel aauw boerderij mee ’n rieten kap en schuifraomen mi veensterluiken. Binnen is alles nog krek ès in 1890 mee ’n klompenhok, ’n stal mee ’n (plons)plee, ’n geut mee ’n pomp en‘nen herd mee ’n bedstee waor ik alle naachten nog in slaop. Ge kunt ès ge wilt rond en dèùr m’n boerderijke een rondleiding krèègen, dan kredde ok nog ’n bakske mee iets lekkers d’r bij en d’rnao ‘n concert in m’nen herd of buiten op d’n dam van èègesgemaokte liekes over ’t aauwverwetse alledaogse boerenleven van toen. Ge zet van harte welkom".
Marie van de Middelhaai geeft al bijna 20 jaar rondleidingen in en rond haar boerderij, die anno 1890 is voorzien van een herd (huiskamer), een geut (keuken met pomp), een plee enz. en sindsdien nauwelijks is veranderd. Marie leeft ouderwets: zij slaapt in de bedstee, breit haar eigen sokken, spreekt in Vlijmens dialect en eet ouderwetse (vergeten) groenten uit haar moeshof. De boerderijbiotoop (de omgeving van de boerderij) is nog ouderwets groen. Gemeente Heusden heeft, tot grote verbijstering van Marie, 2 nieuwbouwhuizen gepland vol in het zicht van de monumentale huiskamerramen, waardoor de 19de-eeuwse boerensfeer van het levend museum van Marie voorgoed verloren zal gaan. Marie diende een beroepschrift in en beschrijft wekelijks , in afwachting van de rechtszaak, haar dagelijkse leven in de nu nog ouderwetse groene boerderijbiotoop.
In ‘n aauwverwetse bóéderijbiótóóp vèènde aalt aauwverwetse dinger, krek ès ’n *kamminet. Dè’s ’n hil deftege kaast die ge vruuger in alle gróòte bóéderijen zaagt staon. Ze hè ‘ne *geschölpte ronden bóvekaant, twéé deuren en onderaon ’n dik bùìkske mi-j-‘n stel laoien. Ik ha-d-er nóòt gin, omdè-j-ik ’n boerin zonder centen zè, mer sééns ik dèùr óóns burgemisteres zè geridderd, is ’t hier ’n kómen en gaon van c’deau’s! ’t Begon mi-j-’n dóòpjepunneke mi-j-’n mutske en ’n dóòpkléèd, tóén ’n stelleke ondermutsen van de gróòte Vlèèmese muts en ’n pàòr Vlèèmese rouwmutskes en ók nog ’n prachteg schilderij geschilderd dèùr Mari van Dórke d’n Húíb. En tóén kréé’k ók nog zun defteg Braobaants kamminet àòngebójen! Ries ùìt Wolk ha dè geörven, mer hij kos ‘em èèges nie kwèèt: vus te gróòt, war. Tóén docht ie àòn dieje gróòten herd van mèèn hier. Ik víél dus mi m’n néús in de bótter en in goei bótter ók nog ‘es!
Ik docht ‘em tussen m’n raom in te zetten op de plek van óóns Merikes piano; die dus mi-j-óónzen bùùrman nàòr ’t bakhúís geslèpt. Man, man, wè’n *bezwaai! Mer die kaast waar gin gezicht daor: ze léken éèn gróòt donker gat tége’t licht van baai m’n raom in. Tégen d’éènegste aander muur stóón m’n hoekkaast. Die zette toch in ‘ew kéúken, zéén Ries. Nou, tóén hemme hier ‘n gróòte kaasteverhúízing gehaauwen, za’k mer zeggen. In d’n hoek in de kéúken hong àòn d’n éène hoekskaant m’n pannerek en stóón tégen d’n aanderen hoekskaant m’n kéúkekaast. Dè pannerek d’raaf, de kaast eweg. Tóén moesen er ók nog ‘n pàòr raandjes van m’n hoekkaast aaf, aanders paaste ze nie dèùr m’n kéúkedeur. Man, man, wè’n geotter toch! De piano wir trug d’n herd in, aanders paaste m’n kéúkekaast ’t bakhúís nie in, ’t pannerek wir opgehangen, krek ès de kaastraandjes, m’n spiegel en m’n krúísbééld. Tóen m’n Vlèèmese mutsen in’t kammenet gestald. Wèèrk (vèùr de Hàòrstéég: wark) hebben is niks, war, mer wèèrk (vèùr de Hàòrstéég: wark) haauwen!
Mer ‘t stàò prachteg schôn. Inkelt nog boenwaas d’r op. Ik wóón nou echt vórt op staand. Dè komt: dè kammenet, dè komt ùìt de Milliestraot, waor al die kaasten van húís staon en waor aalt de gróòte mannen wónden: d’n börgemister, de zaodhandeldirrecteuren, noemt mer op. Làòt Ries z’n grutvaoder nou toch de *gemintesic zèèn: Píét Achten. Z’n dochter Bella, Ries z’n taante, hì die kamminetkaast rond ’t jaor 1970 gekocht gehaad ùìt ’n bóéderij flak bij hullie húís op Millie nummero 24. En nou zè-j-ik toch zù neisgìèreg ùìt welke bóéderij m’n kamminet nou krek komt. Meschient kande gullie mèèn daor bij helpen? Houdoe, war. Marie
Woorden ùìt m’n woordeboek:
kamminet = kabinet
geschölpt = gewelfd
bezwaai = groot, zwaar karwei
gemintesic = gemeentesecretaris
Reageren?
Nassau Dwarsstraat 5, 5251 KJ Vlijmen, 073-5118524
E-mail [email protected]
Webiste www.marievandemiddelhaai.nl
Begin de dag met het nieuws uit je gemeente met de gratis Nieuwsbrief. KLIK HIER en meld je aan. Aanvoerder van het lokale nieuws.
< Kijk hier voor agenda
< Volg HeusdenNieuws ook via Facebook
< Wist u dat wij iedere morgen meer dan 4500 nieuwsbrieven verzenden
< Wist u dat wij iedere dag meer dan 10.000 bezoekers hebben op onze website
< Adverteren op Heusden.Nieuws.nl stuur een mail
