Op 12 november was Willemijn van Hees vijf jaar burgemeester van Heusden. In dat lustrum is veel gebeurd. Tijd om terug te blikken op die periode. Denk aan de pandemie, de oorlog in Oekraïne, de polarisatie in de politiek. En in te zoomen op haar persoonlijke leven (zie kader) en haar drijfveren. De foto’s zijn gemaakt door Wil Gulpen.
In 2008 de eerste vrouwelijke wethouder in Zundert, vier jaar later op 34-jarige leeftijd de jongste vrouwelijke burgemeester in Nederland. Politiek zit in uw DNA?
“Ik ben er helemaal niet mee opgevoed. Maar ik kwam ermee in aanraking toen ik in Amsterdam studeerde. In de avonduren deed ik rechten. Als ik na college naar huis ging, voelde ik me niet veilig. Groepen jongeren vonden er iets van dat ik, een provinciaaltje uit Zundert, bijvoorbeeld mijn haar los had. Toespelingen dus. Daar móest iets aan veranderen, dus heb ik bij deelraad Bos en Lommer ingesproken. Dat leverde het buurtvaderproject op. Toen ik na vier jaar in Zundert terugkeerde, had de BBA besloten om de nachtbus vanuit Breda op zondagmorgen te schrappen vanwege te weinig passagiers. Jongeren niet blij, ouders ook niet. Ook ik wilde dat die nachtdienst bleef. Je hebt een mening, dan moet je niet aan de zijlijn blijven staan, zei mijn vader. Dus werd ik politiek actief in de gemeenteraad.”
En die bus?
“Die is gebleven. Als tegenprestatie moest die vol zitten.”
Van Hees kwam daarna met een motie voor het liberaliseren van de trouwlocaties in de gemeente Zundert. Ook die haalde het. Ze ontdekte: je kunt echt het verschil maken voor de gemeenschap. En ze vond het oprecht leuk om te doen. Sterker nog: dat je ervoor betaald kreeg, vond ze destijds opmerkelijk. Nu niet meer, gezien de tijd die het raadswerk opslurpt. Haar politiek talent – inmiddels wethouder, vanaf haar 30e – werd gewaardeerd door de gemeenteraad van Geertruidenberg: ze werd burgemeester. Pas 34 lentes jong.
Zo jong al zo veel stappen gemaakt in de politieke hiërarchie van de gemeentepolitiek. Wat zegt dat over uw ambities?
“Het was geen uitgestippeld plan voor een politieke carrière, ik ben van het ene in het andere gerold. Ik doe wat ik leuk én vooral belangrijk vind. Ik heb een grote drive voor rechtvaardigheid, daar krijg ik een goed gevoel van. Met name in de gemeentepolitiek kun je daar een rol van betekenis in spelen. Door beleid te maken voor grote plannen, soms heeft iets kleins een groot effect voor een ander. Deze jas, er dus zijn voor de gemeenschap, zit me als gegoten.”
U had ervoor kunnen kiezen om uw termijn in Geertruidenberg te verlengen, maar uiteindelijk gekozen voor Heusden. Waarom?
“Sterker nog: ik was al herbenoemd. Wim van de Donk, toen commissaris van de koning, vroeg me tijdens een burgemeestersbijeenkomst of ik had nagedacht over de zes jaar die daarna zouden komen. De kans zou heel groot zijn dat een andere gemeente in beeld zou komen. Immers, het is niet zomaar gegeven van burgemeesters heel lang blijven zitten. Over zes jaar, zo stelde Wim, zijn je kinderen pubers. Juist in zo’n pittige periode verkassen kost heel veel kruim, zeker van de kinderen. Ze zouden opnieuw moeten beginnen, hun vriendengroep achter moeten laten. Zijn advies zette me aan het denken. Niet lang daarna sprak ik Jan Hamming. Hij zou naar Zaanstad gaan, dus Heusden kwam vrij. Of ik daar eens over na wilde denken. En zo geschiedde.”
Een nieuwe gemeente, wellicht een andere ‘bedrijfscultuur’. Hebt u dat zo ervaren?
“De eerste maanden heeft mijn man weleens voor de grap gevraagd of ik misschien mijn ontslag had gekregen: ik was ’s avonds veel thuis. In Geertruidenberg was dat niet zo. Werd net als in Zundert pittige politiek bedreven, moest je er bij zijn. Ook in de commissievergaderingen. Met alle plezier overigens, ik deed het met oprechte interesse. In Heusden keken ze ervan op dat ik mee kwam luisteren. Kortom, het ging – en gaat – er veel rustiger aan toe. Ik was ook gewend dat het college door de raad kritisch werd bejegend. Meer dan terecht, de raadsleden moeten ons controleren. In Heusden was dat minder het geval, moest het worden gestimuleerd. De raadsleden in Heusden doen het nu meer.”
De maatschappij verhardt steeds meer. Kijk naar Den Haag, waar regelmatig op de man of de vrouw wordt gespeeld. Dat moet toch zijn weerslag vinden in politiek Heusden?
“Hooguit een enkele keer. En dat moet de raad dan zelf bewaken, tot de orde roepen. In Heusden heerst over het algemeen een fijne politieke sfeer. Je mag heel hard zijn op de inhoud, maar de persoon wordt in acht genomen. Dus geen snerende opmerkingen. Zo hoort het ook: iemands opvatting is niet de man of vrouw zelf.”
Dankzij internet zijn sommige burgers minder genegen om fatsoenlijk met elkaar om te gaan. Dat heeft bijgedragen aan een onguurder sociaal klimaat met ongepolijste opmerkingen, scheldpartijen. Dat laatste gaat natuurlijk veel te ver. Maar mensen die hun emoties online uiten kunnen ook nuttig zijn, vindt Van Hees.
Waarom?
“Ik wil weten waarom iemand boos is. Dus wil ik het gesprek aangaan. Dat laat ik ze online ook weten. Onder vier ogen, kopje koffie erbij. Daar je open voor stellen, helpt. Kun je het ook beter verwoorden, de lichaamstaal mee laten spreken. Soms laten ze het via een privébericht weten dat het al goed is, soms zitten we inderdaad aan tafel. Je kunt andere oplossingen aanreiken, bijvoorbeeld bij ongenoegen een petitie aanbieden.” Maar ook: “Als reacties de spuigaten uitlopen, dan wordt er opgetreden.”
In 2020 werd de wereld getroffen door een pandemie. Hoe heeft Heusden zich verhouden tot die coronatijd?
“Met maximaal boerenverstand en zo min mogelijk bureaucratie die crisis door zien te komen. Met andere woorden: we vertrouwden onze inwoners dat zij verstandig met de coronaregels om zouden gaan. Verantwoordelijkheid geven dus. Tegelijkertijd: hield je je structureel niet aan de maatregelen, dan kreeg je volop aandacht van ons, van de boa’s. Het heeft positief uitgepakt. Er was een goede wisselwerking tussen gemeente en burger. Heel belangrijk. Kijk naar de misdaad. Ook daarbij hebben wij onze inwoners nodig, zij zijn onze oren en ogen. Wij, als er iets wordt gemeld bij Meld Misdaad Anoniem, moeten laten zien dat we er iets mee doen.”
Ook de oorlog in Oekraïne heeft zijn weerslag op Nederland gehad. De gasprijzen waren torenhoog, tienduizenden vluchtelingen moesten worden opgevangen. Waarvan een paar honderd in Heusden. Komt nog bij: een krappe woningmarkt, waarin ook voor statushouders een deel van de woningen wordt gereserveerd. Kortom, het woord crisis viel her en der, en meer dan eens.
Op welke manier heeft Heusden de gevolgen van de inval van Poetin getackeld?
“We hebben het niet alleen gedaan, maar zijn opgetrokken met Veiligheidsregio Brabant-Noord. Het grote voordeel is dat je kunt uitruilen. Sommige gemeentes konden beter inspelen op asielzoekers, andere, zoals Heusden, op Oekraïense vluchtelingen. Dit vanwege de vele kleine kernen, het tussen de mensen in laten wonen. Zodat ze erbij horen. Dat is gelukt, er zijn 355 bedden beschikbaar. Een flinke krachtsinspanning, maar we hebben het samen gedaan. In dat ene woord zit voor mij de kracht van Heusden.”
Tot slot, wat is er in de afgelopen vijf jaar bereikt?
“We zijn goed door een hele moeilijke periode gekomen. Ja, mensen zijn feller en emotioneler geworden. Heeft alles met de situatie te maken: de woningmarkt, politieke crisis in Den Haag, inflatie, oorlogsvluchtelingen. Toch heb ik het gevoel dat we elkaar niet kwijt zijn geraakt, misschien wel hechter zijn geworden. Hoe precair de problematiek ook was, de gemeenteraad en het college hebben de kwestie stevig vast durven pakken zonder kapot te maken.”
Biografie
Willemijn van Hees (Zundert, 6 december 1977) is sinds 12 november 2018 burgemeester van Heusden. De VVD–politica heeft aan de Universiteit van Amsterdam Engels en Nederlands recht gestudeerd, begon later een vertaalbureau en was tevens als correspondent betrokken bij de regionale krant. In de avonduren studeerde ze bedrijfscommunicatie en digitale media aan de Universiteit van Tilburg en daarna werd ze eigenaar van de plaatselijke kabelkrant en journalist. Ze was sinds haar 23e lid van de gemeenteraad van Zundert en in 2008 de eerste vrouwelijke wethouder.
Op 1 november 2012 volgde Hees haar benoeming tot burgemeester van Geertruidenberg waarmee ze op 34-jarige leeftijd de jongste vrouwelijke burgemeester van Nederland werd. Met de benoeming in oktober 2017 van Judith Keijzers tot burgemeester van Oirschot is Van Hees niet langer de jongste vrouwelijke burgemeester van Nederland.
Van Hees is getrouwd en heeft twee zoons.
Bron: Wikipedia
Begin de dag met het nieuws uit je gemeente met de gratis Nieuwsbrief. KLIK HIER en meld je aan. Aanvoerder van het lokale nieuws.
< Kijk hier voor agenda
< Volg HeusdenNieuws ook via Facebook
< Wist u dat wij iedere morgen meer dan 5000 nieuwsbrieven verzenden
< Wist u dat wij iedere dag meer dan 10.000 bezoekers hebben op onze website
< Adverteren op Heusden.Nieuws.nl stuur een mail
