Marie van de Middelhaai: d’Ópen Mónementedaog

Wil Gulpen Fotografie

Vlijmens meest ouderwetse boerin, Marie van de Middelhaai alias Marja Kivits gaat ook verhalen delen aan de lezers van Heusden.Nieuws. Marie van de Middelhaai treedt binnen en buiten de gemeente op met liedjes en verhalen van vroeger, in dialect.

Marie van de Middelhaai geeft 20 jaar rondleidingen in en rond haar boerderij uit 1650, die anno 1750 een stenen voorgevel met schuiframen kreeg en anno 1890 werd voorzien van een herd (historische huiskamer), een geut (historische keuken) met pomp en kelder, een plee met poepdoos enz. en sindsdien nauwelijks is veranderd.

Marie leeft ouderwets: zij slaapt in de bedstee, breit haar eigen sokken en borstrokken, spreekt ‘t Vlijmens dialect, heeft een kabinet vol Vlijmense mutsen en eet ouderwetse (vergeten) groenten uit haar moeshof.De boerderijbiotoop (de omgeving van de boerderij) is nog ouderwets groen.

Wilde de aauwverwetse filmkes gèère (vèùr de Hàòrstéég: gaare) zíén, dan kande die op Facebook vèènden gewóón onder de naom Marie van de Middelhaai. Déés wèèk prizzeteer ik hier vèùr jullie de tekst van twee kèènderliekes: Hommeltje en ’n Gat in m’ne sok

d’Ópen Mónementedaog
d’Ópen Mónementedaog zitten d’r wir op. D’n oprúím d’rvan nog nie. Man, man, wè’n *revàòzie ès er 321 man dèùr ‘ew bedóéning gestíéfeld hebben.

Ze gaven vanteveuren ammel rèègen aon dus zè-j-ik ‘n zàòterdag ès irste wèèrk (vèùr de Hàòrstéég: wark) ‘ne worst àòn de kerkdeur gàòn hangen vèùr Sinte Clara. Mee toen ik m’ne worst ophong, braak ’t zunneke deur. Ik vraog m’n èègen èènek aaf: wè zó óónze pestoor nou mi dieje worst dóén? Zó-t-ie-j-‘em krek ès de Clarissen àòn èèrm (vèùr de Hàòrstéég: aarm) méénsen géven of zó-t-ie-j-‘em èèges …? Ik zal toch ‘es ’n keer bè-j-‘em langs gàòn vraogen.

Wè hemme ’n zàòterdag toch ’n plezier gehaad mi de kiendjes mi graspupkes maoken, klompen schuren, pompóénen wégen, bônnen pólen, mi-j-’n boek op ‘ewe kop rondlóòpen dè-j-’t er nie afvalt en mi sokken stoppen. We hebben in de mèèdekaomer ‘n sokkestoplieke gezongen:

‘k Heb ’n gat in m’ne sok
‘k Heb ’n gat in m’ne sok, Marie, Marie
‘k Heb ’n gat in m’ne sok, Marie, ’n gat
Dan moete dè stoppen, m’n kiendje, m’n kiendje
Dan moete dè stoppen mí naold en draod
Ge màòkt er irst traolies, m’n kiendje, m’n kiendje
Ge màòkt er irst traolies mi draod van wol
Dan doede wéven, m’n kiendje, m’n kiendje
Dan doede wéven al héén en al wéér
Zo moete stoppen, m’n kiendje, ‘m’n kiendje
Zo moete stoppen, m’ne kiendje, zun gat.

D’r waar ’n menneke van 6 jaoren, die von ’t sokken stoppen hil schôn. ‘t Gat in ‘ne zwarte sok màòkte-n-ie dicht mi ‘ne schônnen helblauwen draod. Hij wó-t-er nog wel meer stoppen, zi-t-ie. Z’n móéderke stóón mi belangstelling te kèèken want ’t is aalt hendeg ès er énen in ‘ew húíshaauwen sokken stopt, war. Óónze Lex déén de kiendjes leren om ‘nen bessem te laoten balanseren. Hij kos èèges nog wel z’ne wandelstok op ze kin laoten liggen. Ès ge dè de kómende daog de kèènder ziet dóén dan witte van wie ze-n-’t hebben.

Ès ze alle zéúven spellekes gedaon han, dan krégen ze ’n hommeltje dè’k èèges van ’n elzepröpkes gemàòkt ha. Oe toch zun schôn hommeltjes. Op d’èènd van d’n dag hemme d’r ók van gezongen:

Hommeltje, hommeltje, dik en rond
Ès ’n brommerke *hoemde rond
Mi-j-‘ew lèèf van fluwéleg dons
Hommeltje, hommeltje, gons, gons, gons

Op ’t lest moeseme toch nog ekkes rap vèùr ’n flinke bui nàòr binnen. Ik ha meschient toch nie de klenste worst moeten vatten, déénk. Mer we konnen lekker dréùg in de stal op pakken hooi van petàòzie zitten te zingen. Kaaigezelleg.

De zondeg líép ’t aaf en aon onderwèèl ik m’n soep nog àòn ’t kóken waar. Mer góéd dè-j-óóns Jóke kwaam om de zaok te bewaoken, aanders hamme àòn d’èènd gin sondegse soep gehaad.

Al dè volk hi hier góéd àòn d’n arrekescake en de kruijethee gezéten tot Jaonus van de Notaores z’n opwochting màòkte vèùr d’èèrfhúis van ópoe de Vloei ùìt de Millie. Bekaant alles is verkocht, al was ’t soms mer vèùr ‘nen euro. ’t Klapstuk van d’èèrfhúís was ópoes rouwpoffer of was ’t nou toch Marie d’r krùìkske wè, sund zat, te pletter víél?

D’rnao hemme mi z’n allen gelaachen mi de gimmestiekoefeningen van de snelzèèker en de klepzèèker en nog ‘ne keer mi ’t pleelied, dè-j-óóns Kaot mi de pleeborsel diregeerde. Toen alle stóélen en tàòfels nàòr binnen gerúímd waren, hemme mi de vrijwillegers nog lekker àòn de koffietàòfel gezéten mi sondegsesoep en worstebroikes. Op nàòr volleged jaor. En méénsen, nog bedankt vèùr alle sokken en stopwol!

Woorden ùìt m’n woordeboek:
*revàòzie = ravage
*hoemde = zoem je

Houdoe, war. Marie

Reageren?
Nassau Dwarsstraat 5
5251 KJ Vlijmen
Tel 073-5118524
E-mail [email protected]
Website www.marievandemiddelhaai.nl

Lees hier nog meer over Marie van de Middelhaai