Marie van de Middelhaai: Petàòzie
Vlijmens meest ouderwetse boerin, Marie van de Middelhaai alias Marja Kivits gaat ook verhalen delen aan de lezers van Heusden.Nieuws. Marie van de Middelhaai treedt binnen en buiten de gemeente op met liedjes en verhalen van vroeger, in dialect.
Marie van de Middelhaai geeft 20 jaar rondleidingen in en rond haar boerderij uit 1650, die anno 1750 een stenen voorgevel met schuiframen kreeg en anno 1890 werd voorzien van een herd (historische huiskamer), een geut (historische keuken) met pomp en kelder, een plee met poepdoos enz. en sindsdien nauwelijks is veranderd.
Marie leeft ouderwets: zij slaapt in de bedstee, breit haar eigen sokken en borstrokken, spreekt ‘t Vlijmens dialect, heeft een kabinet vol Vlijmense mutsen en eet ouderwetse (vergeten) groenten uit haar moeshof.De boerderijbiotoop (de omgeving van de boerderij) is nog ouderwets groen.
Wilde de aauwverwetse filmkes gèère (vèùr de Hàòrstéég: gaare) zíén, dan kande die op Facebook vèènden gewóón onder de naom Marie van de Middelhaai. Déés wèèk prizzeteer ik hier vèùr jullie de tekst van het lieke: Petàòzie.
Petàòzie
Haauwde gullie ók zó van *petàòzie? Ik zè d’r *raozed op!
Man, man, ik èèt er m’n vingers bekaant bij aaf. Ik haauw van alle sórten
petàòzie: krulpetàòzie, zùùrkôlpetàòzie, andiviepetàòzie, noemt mer op. Ik maok
gewóónweg óveral petàòzie van. In de zómerdag grust van slaoi. Daor hedde te
man ‘nen héèle krop vèùr nódeg. Of wè déénkte van pompóénepetàòzie; smàòkt nàòr
meer. En *pasternaokepetàòzie mi-j-’n stukske gekruijkde zalm? Mmmmmm! Of
*keeltjespetàòzie? Of wèènterpostelèènpetàòzie? OF krul mi sprúítekoppepetàòzie.
Ik lus ’t gelèèk. Zaoleg!
Ik téúl vèùr m’ne petàòzie aalt m’n èègen èèrepel (vèùr de Hàòrstéég: aarepel), rooi. De méénsen vraogen mèèn aalt hoe of dè die èèrepelsórt (vèùr de Hàòrstéég: aarepelsórt) hiet, die ik téúl, mer al slàòde me dóòd, ik zó-g-’t nie wéten, ik wéét inkelt dè se hil lekker zen in de petàòzie. Ge kant ze oe, toch zù lekker staampen! Wè róòme d’r bij en goei bótter, wè nótemuskaot. Làòt óóns Marie mer waaien.
Ik téúl m’n rooi èèrepel (vèùr de Hàòrstéég: aarepel) al ’n dikke darteg jaoren. Ik haauw d’r aalt wè apart en die douw ik ’s jaors erop wir in de grond. Dè gàò aalt góéd. Ditte jaor biezunder góéd: ‘t waar ’n verrekkes goei èèrepeljaor (vèùr de Hàòrstéég: aarepeljaor). Ik za m’n bùìkske wel haauwen, déénk.
Petàòzie
Petàòzie, dè is er hil aauwverwets
’t Hiet ok wel stamppot, zó is ’t mer net
’t Is er van èèrepel mi gruuntes d’r in
Mi róòme-n-en bótter, krèk nàòr ‘we zin
Petàòzie, dè is nie zó zwaor vèùr ‘ew beurs
’t Kan hendeg in crisis, dus wor mer nie steurs
’t Kost er gin klap en ’t smàòkt toch zó góéd
’t Zit er d’n Braobaander nog in z’n blóéd
Petàòzie, dè hè-t-er véúl naomen, m’n schat
Ik noem héèten bliksem, klinkt dè nie apart?
Dè is er van appel en aalt gluuiend héèt
Dus hil góéd blaozen, wee è ge’t vergéèt
Petàòzie kan ók wel van snijbônnen zèèn
mi witte bônnen d’r deur vèùr de gèèn
’t Hiet er dan *blóòte billekes in’t gras
Witte nog wel hoe lekker dè was?
Petàòzie, petàòzie, èèt ik alle daog
’t Is er zù lekker en wèèrm in ‘ew maog
Petàòzie van krul, van króten of slaoi
Van pasternaoken, *peeikes of praai
Van keeltjes, andivie, bônnen of kôl
Van sprúíten of appel mi èèrepel
Woorden ùìt m’n woordeboek:
*petàòzie = (van ’t Franse potage, oorspr: eenpansgerecht) =
stamppot
*raozed = gek
*krul = boerenkool
*pasternaok = pastinaak, vergeten groente, soort witte
wortel
*keeltjes = raapsteeltjes
*blóòte billekes in’t gras: ok wel blóòte kiendjes in’t gras
of blóòte kéúntjes in’t gras = snijbonen met witte bonen
In Amsterdam zeggen ze: blóòte juffertjes in’t gras!
In Wolk en bóven de Maos hiet ‘t: grúún mi wit!
*peeikes = wortelen
Houdoe, war. Marie
Reageren?
Nassau Dwarsstraat 5
5251 KJ Vlijmen
Tel 073-5118524
E-mail [email protected]
Website www.marievandemiddelhaai.nl
Lees hier nog meer over Marie van de Middelhaai
