Vervolg in de aanloop naar de Kring dag Kring Maasland die dit jaar gehouden wordt op 30 juni. Eerder ging in deze rubriek de tamboer en de vendelier voor, deze keer wil PR en 1e Jonge Deken Michel Omtzigt van het Gilde Sint Joris van Onsenoort en Nieuwkuijk iets over de vaandeldrager en het vaandel vertellen.
Als eerste dient vermeldt te worden dat de vaandeldrager niet verward moet worden met de eerder belichtte vendelier. De hoofdvlag van een gilde wordt het gildevaandel of moedervaandel genoemd. Evenals de nationale vlag van een land, is dit vaandel het duidelijkste symbool van de erkende zelfstandigheid. Door de bank genomen worden gildevaandels met groot respect behandeld en genieten de voorkeur hun verdiende aandacht te krijgen. De benaming gildevaandel wordt gebruikt er dient echter wel vermeldt te worden dat dit niet de enige en juiste vermelding is. Ook is het niet bevestigd dat de rol van de vaandeldrager in de voorgaande Bourgondische tijd wel zo een belangrijke plaats heeft ingenomen als in de huidige tijd wordt verondersteld. Om verwarring, voor wat betreft de benaming, compleet te maken zal men in oude geschriften tevergeefs zoeken naar de aanduiding banier, standaard, vaandel en of wimpel. Voor als nog kan wel gesteld worden dat vaandels wel degelijk werden gebruikt. Een gildevaandel heeft afmetingen van circa 2 x 2 meter, hierop zijn aangegeven herkenningstekens en symbolieken uit het heden en verleden, veelal komt men op het vaandel het Sint Andreaskruis tegen.
Duidelijk dient nog wel gesteld te worden dat benamingen als eerder genoemd ook gehanteerd werden. In deze uiteenzetting wil ik daar niet verder op in gaan. Wat wel van enig belang in deze uitleg is het gegeven dat de naam vaandeldrager in vele gevallen past bij de functie / titel vaandrig. Binnen ons gilde is het Erik van Kessel die als vaandrig het moedervaandel draagt. Daarnaast bestaat er de persoon van Bas Diepstaten die als “gewoon” lid behept is met het dragen van het gildevaandel (wat in 2016 geheel vernieuwd is). Het dragen van het moedervaandel heeft ook een aantal tradities.
Hierna zal ik een korte samenvatting geven wat er van de vaandeldrager en zijn vaandel verwacht wordt bij het uitvoeren van tradities bij diverse gebeurtenissen of gelegenheden. Bij het passeren eretribune bij een optocht:
Standaard: tonen, Vaandel: tonen niet nijgen, Vendels: naar rechts nijgen. Indien de kerk wordt gepasseerd en de deuren zijn geopend: Standaard: tonen, Vaandel: tonen niet nijgen, Vendels: nijgen naar rechts of links. Tijdens de misdienst bij de consecratie: Vaandel: nijgen of zwaaien, Vendels: nijgen. Wanneer een nieuwe koning wordt geïnstalleerd: Vaandel: Over-vendelen en op de grond vleien.
Bij inhulding van een koning of koningin , dan wel bij het bezoek van de paus: Vaandel: Over-vendelen en op de grond vleien. Wanneer de eed van trouw wordt afgelegd: Vaandel: Over-vendelen.
Tijdens begrafenissen: Vaandel: Over-vendelen en kort op de kist vleien.
De kleurrijke traditie van de vaandels en vaandeldrager komt niet voort uit de Oud-Brabantse gilden maar moet gezocht worden in een andere richting namelijk Duitsland, Oostenrijk, Zwitserland en Italië waren de voorlopers op deze tot heden ten dage niet uit te vlakken traditie.
Evenals in de voorgaande twee delen hoop ik u ook nu weer wat duidelijkheid te hebben kunnen geven aan, in dit geval een bijzonder lid, de vaandrig en zijn vaandel.
Namens het gilde
Sint Joris van Onsenoort en Nieuwkuijk
ir.J.M.J.M. (Michel) Omtzigt
Public Relations & 1e Jonge Deken
Begin de dag met het nieuws uit je gemeente met de gratis Nieuwsbrief. KLIK HIER en meld je aan.
Aanvoerder van het lokale nieuws.
