In de vierde klas vWo van het d’Oultremontcollege kiezen sommige leerlingen voor het schrijven van een mini-wetenschappelijk onderzoek ter voorbereiding op hun latere studie aan een universiteit.
In samenwerking met de Tilburg University heb ik een 14-tal criteria opgesteld waaraan een dergelijk onderzoek dient te voldoen (zoals hoofd- en deelvragen, hypothese opstellen, onderzoeksgegevens verzamelen en analyseren). Eén van de opdrachten is het schrijven van een artikel over het verrichte onderzoek. Onderstaande bijdrage is een verslag van de zoektocht van twee jongedames naar een belangrijk pedagogisch en motivationeel thema. Van harte aanbevolen. Dr. Bill Banning
Een onderzoek naar thuissituaties
Wij, Judith Walraven en Jamie Verkaart, hebben een onderzoek uitgevoerd naar thuissituaties, omdat we overal de verschillen zien tussen mensen met andere thuissituaties en we vonden het interessant om dat onderwerp officieel te onderzoeken.
Wij hebben ons bij het onderzoek naar thuissituaties gericht op de invloed die het kan hebben op de psyche en het lichaam van een mens. We hebben voor het onderzoek een enquête gehouden met een aantal volwassenen en jongeren. De vragen gingen over de verschillende gebieden waarop een thuissituatie iemand kan beïnvloeden en de manier waarop dat gebeurt. Onze hoofdvraag was: Hoe kan een thuissituatie iemand fysiek en mentaal beïnvloeden?
Uit je comfortzone gaan: tijd en taboe
Wetenschap begint met het vertrouwde los te durven laten. Het is de eerste van de twee grondhoudingen van wetenschappelijk onderzoek: het vertrouwde los dúrven te laten en ook daadwerkelijk loslaten af en toe. Om dit onderzoek goed uit te voeren, moeten we dus uit onze comfortzone gaan. We gaan bij dit onderzoek op drie verschillende manieren uit onze comfortzone.
De eerste manier betreft tijd. De vorige keer dat we een onderzoek deden kregen we daar een half jaar de tijd voor en nu hebben we ongeveer 9 weken de tijd. Dat is aanzienlijk minder tijd en aangezien we ook een proefwerkweek tussendoor hebben, moeten we erop letten dat we deze keer heel goed plannen. Wij zijn gewend om alles een beetje relaxed te doen, dus het wordt wel even wennen om door te moeten werken.
Ten tweede hebben wij als onderwerp thuissituaties gekozen. Thuissituaties zijn soms ook dingen waar een taboe op ligt als er bijvoorbeeld een gewelddadige thuissituatie is of een situatie waarin kinderen in een weeshuis leven. Er zijn veel ernstige thuissituaties (bijv. extreme armoede, oorlog, ruziënde ouders, mishandeling of überhaupt geen ouders) en om daar onderzoek naar te doen kan best heftig worden en daarom is dit ook uit onze comfortzone. Om onderzoeksgegevens te verzamelen zullen we namelijk ook in contact komen met mensen die zulke dingen hebben meegemaakt.
Ten derde kennen wij zelf ook mensen die uit zulke soort thuissituaties komen en is het voor ons ook een moeilijker onderwerp om over te praten. Het is namelijk niet altijd makkelijk om persoonlijke dingen te combineren met een opdracht voor school en om zulke dingen aan een leraar te vertellen. Maar wij vonden het toch een mooi onderwerp en wilden het hier wel echt graag over hebben. Een andere manier waardoor wij uit onze comfortzone gaan is doordat we met mensen moeten gaan praten die dit soort dingen hebben meegemaakt. Het lijkt ons voor zo’n persoon niet makkelijk om erover te praten en wij vinden het allebei eng en moeilijk om iemand te interviewen over zo’n gevoelig onderwerp omdat je de persoon niet wil kwetsen.
Welke thuissituaties beïnvloeden jonge mensen fysiek en mentaal?
Om deze vraag te beantwoorden hebben we onder andere een enquête gehouden die door 30 mensen is ingevuld. In het onderstaande diagram komen de belangrijkste situaties naar voren die – fysiek en mentaal – invloed uitoefenen op jonge mensen.
Hieruit blijkt dat drie factoren het meest genoemd zijn: mishandeling / verwaarlozing, extreme armoede / rijkdom en echtscheiding. Daarna worden opgroeien in een weeshuis en adoptie genoemd. Opgroeien in een samengesteld gezin wordt daarentegen veel minder vaak genoemd.
Invloed van thuissituatie: positief en negatief
Uit onze resultaten bleek dat jongeren vooral beïnvloed worden op schoolgebied. Waarschijnlijk omdat dat het meeste van hun tijd in beslag neemt. In een vervelende thuissituatie, bijvoorbeeld te veel druk van ouders, heeft dat een negatieve invloed heeft op hun concentratievermogen en hun schoolprestaties. Als de ouders hen echter steunen en liefhebben, presteren de kinderen juist beter op school. Volwassenen bleken vooral beïnvloed te worden op sociaal gebied. Vanwege een slechte jeugd hebben ze nu weinig contact met familie en vinden ze het moeilijk om nieuwe contacten aan te gaan. Met een goede jeugd hebben ze familie om op terug te vallen, waardoor ze een stabieler leven hebben. Beiden bleken in een goede thuissituatie meer zelfvertrouwen te hebben en gelukkiger te zijn, doordat zij veel liefde en vertrouwen hebben ontvangen van hun ouders, waardoor ze zelf ook meer (zelf)vertrouwen en liefde kunnen ontwikkelen.
Invloed op je gemoedstoestand
Uit de resultaten hebben we geconcludeerd dat je thuissituatie invloed heeft op je school/werkprestaties, relaties, lichaam, denken en doen en voornamelijk je gemoedstoestand. In een negatieve situatie gaan je prestaties en concentratievermogen achteruit door een teveel aan stress; de familierelaties zijn slechter en het is moelijker om andere relaties aan te gaan; het lichaam kan erg beschadigd raken vanwege uithongering of verwondingen; het denken en doen kan beïnvloed worden, doordat ouders iemand zo kunnen dwingen iets te vinden, dat die persoon later expres het tegenovergestelde gaat vinden en je gemoedstoestand lijdt er het meest onder, doordat je vaak minder zelfvertrouwen ontwikkeld en je je minder gelukkig voelt. In een goede thuissituatie presteer je beter en kun je je op leergebied beter ontwikkelen; je bent stabieler, doordat je je familie hebt om op terug te vallen en je maakt makkelijker vrienden; op je lichaam merk je niet veel invloed; je kunt makkelijker een eigen mening vormen als je in je jeugd die vrijheid hebt gekregen van je ouders en je bent gelukkiger, assertiever en je hebt meer vertrouwen in je medemens. Dit geldt voor zowel volwassenen als jongeren.
Conclusie
Kortom, een slechte thuissituatie heeft een negatieve invloed en een goede thuissituatie een positieve invloed op de ontwikkeling van jonge mensen. En hoe heftiger de thuissituatie, hoe ingrijpender en langduriger de effecten. Reden te over om hierbij stil te staan en te pleiten voor een goede thuissituatie voor alle kinderen en jonge mensen!
Judith Walraven en Jamie Verkaart, leerlingen VWO-4 van het d’Oultremontcollege Drunen
Begin de dag met het nieuws uit je gemeente met de gratis Nieuwsbrief. KLIK HIER en meld je aan.
Aanvoerder van het lokale nieuws.
