Historisch Heusden: Indonesiër mgr. L. van Kessel, eerste ereburger van Vlijmen

Foto: SALHA

Zondag was het thema “De mulder en het licht van Haarsteeg” en uit de vele reacties is men in Haarsteeg toch wel verbaasd was, dat men ooit een elektriciteitscentrale gehad heeft. 

Nu heb ik historisch onderzoek gedaan naar mgr. L. Van Kessel. Bij de dorpswandelingen Vlijmen merk ik, wanneer ik uitleg geef bij de Mgr. Van Kesselstraat, dat men voor deze Vlijmense bisschop nog altijd heel veel respect heeft.

Op 21 december 1962 is de Indonesische staatsburger mgr. Lambertus van Kessel, op voorstel van B en W, door de gemeenteraad benoemd tot eerste ereburger met eremedaille in goud van Vlijmen. Burgemeester mr. L. M. N. Schweitzer heeft hem dat tijdens de raadsvergadering medegedeeld en de benoeming is gebeurd omdat hij een van de grootste inspirators en stimulators is geweest van de missie in West-Borneo, nu Kalimantan.

 Bertus van Kessel is in Vlijmen in de Molenhoek geboren op 8 september 1912. Na zijn opleiding te Schimmert bij de Paters Montfortanen, treedt hij in het noviciaat te Meerssen en legt op 8 september 1933 zijn eerste gelofte af. In Oirschot maakt hij de filosofische en  theologische studies en wordt aldaar in hun kloosterkapel op 12 februari 1939 priester gewijd door bisschop Mgr. A. F. Diepen. En dan kan hij zijn roeping als missionaris volledig volgen. In januari 1940 vertrekt hij naar Pontianak in West-Borneo in Nederlands-Indië, nu het Indonesische  Kalimantan. Dat is het missiegebied van de paters Kapucijnen, die geholpen worden door de Zusters van Veghel. Daar wonen dan ook de Drunense paters Wilbertus de Wit en Herman-Jozef van Hulten, de Nieuwkuijkse broeder Sergius de Pinth (†Pontianak, 19.1.1942), de Heusdense broeder  Wenceslaus Burghouts en de Haarsteegse zuster Antonio van Baardwijk (†Pontianak, 17.10.1942).

Op 1 januari 1940 wordt de statie Bika-Nazareth van de Kapucijnen door de Montfortanen  overgenomen en Van Kessel gaat daar werken. Lang heeft hij dat niet kunnen doen, want op 10 februari 1942 landen de Japanners op Brits-Borneo bij de havenplaats Kuching. Al snel wordt hij geïnterneerd in het Japans interneringskamp Batoe Lintang bij Kuching. Het leven in het kamp is hard; voedseltekorten, ziekten en uitputting en geen medicijnen. De geïnterneerden worden gedwongen te werk gesteld, mishandeld, krijgen geen passende kleding en hebben erbarmelijke woningen. Pas op 9 september 1945 wordt het kamp door Australische troepen bevrijd.  Dan gaat hij naar de statie Benua Martinus, bijna aan de grens met Brits-Borneo, en verblijft er tot in 1948.

In 1948 komt er een belangrijk ontwikkeling, wanneer de paters Montfortanen een eigen diocees (bestuurlijk gebied in de R.K. Kerk) krijgen in Sintang, geholpen dor de Zusters Franciscanessen van Asten. Van Kessel  wordt er op 4 juni 1948 Apostolisch Prefect (hoofd van het missiegebied). Na de onafhankelijkheidsverklaring van Indonesië in 1951 neemt mgr. van Kessel de Indonesische nationaliteit aan. In 1956 wordt hij door de paus tot apostolisch administrator (tijdelijk bestuurder rechtstreeks onder de Heilige Stoel) benoemd. Op 6 juni 1961 benoemt Paus Johannes XXIII hem tot bisschop van het bisdom Sintang. Het nieuwe bisdom is driemaal zo groot als Nederland, heeft een bevolking van ongeveer 250.000, meest Dajaks, het heeft een groot aantal missieposten, kerken, ziekenhuizen  en scholen. Voor een bisschopswijding in Nederland krijgt hij geen visum. De wijding heeft daarom op 15 augustus 1961, met Maria Hemelvaart,  in de O.L. Vrouwekerk van Leuven plaatsgevonden door Mgr. Dr. J. Theunissen, Aartsbisschop van Blantyre in Malawi-Nyassaland. Een mooie bijzonderheid is dat zijn 81-jarige moeder het uitzonderlijke geluk heeft mogen beleven bij de bisschopswijding van haar zoon aanwezig te zijn. De trotse inwoners van Groot-Vlijmen brengen fl. 3000,- bijeen en schenken hem de bisschopsstaf, die door Vlijmens burgemeester mr. J.H.W.A. Hoefnagel wordt aangeboden. Dan is er ook in Vlijmen een straat naar hem vernoemd.

Tot 1973 is hij bisschop van Sintang gebleven en hij is toen om gezondheidsredenen naar Nederland teruggekomen. In de parochie van Waalwijk-Oost is hij in de periode 1973-1976 kapelaan, daarna is hij rustend bij zijn familie in Vlijmen, waar hij op 7 november 1980 overlijdt. Op het kloosterkerkhof in Oirschot is hij begraven.

Bart Beaard

Lambertus van Kessel, bisschop van Sintang te Kalimantan – Indonesië, met de bisschopsstaf die hij van de Vlijmens bevolking heeft gekregen. Collectie Jan van der Linden.

 Burgemeester mr. L.M.N. Schweitzer overhandigt een oorkonde behorende bij de benoeming tot ereburger van Vlijmen. Collectie SALHA.

Twee Vlijmense deelnemers aan het Tweede Vaticaans Concilie. Links op de foto Joannes van Engelen, abt van Abdij Mariënkroon. Rechts Mgr. L. van Kessel, bisschop van Sintang in Kalimantan – Indonesië . Uit: Historie van Vlijmen.

Begin de dag met het nieuws uit je gemeente met de gratis Nieuwsbrief. KLIK HIER en meld je aan.
Aanvoerder van het lokale nieuws.

 

Aanmelden nieuwsbrief
Cookieinstellingen