Historisch Heusden: ‘Meester Peters’ in Elshout en Vlijmen

Foto: Hoop en Vrees

Een nieuwe Aflevering van Historisch Heusden geschreven door Bart Beaard en deze keer gaat het in deel 124 van Historisch Heusden over ‘Meester Peters’ in Elshout en Vlijmen. Harrie – H.G.M. Peters overleed op 24 april 2007 op 86-jarige leeftijd in Vlijmen. Hij werd geboren op 23 maart 1921 in Kruisland, gemeente Steenbergen, waar zijn vader Johan Peters (1889- 1963) bij de rijksveldwacht werkte.

Nadat zijn vader benoemd was tot majoor van de rijksveldwacht verhuisde het gezin in 1930 naar Nieuwkuijk. Het gezin telde vijf jongens: Piet, Frans, Harrie, Antoon en Cor. Na vier jaar verhuisde het gezin opnieuw, nu naar de Drunense Torenstraat. Velen herinneren zich nog de film die hij tijdens de oorlog samen met zijn broers in Drunen maakte. Ze maakten stiekem opnamen tijdens de bevrijdingsperiode: de overvliegende geallieerde bommenwerpers en gliders, de vluchtende Duitse militairen, het verwoeste ouderlijk huis en de bevrijdingsfeesten. Zijn broer Frans (1917-1944), onderwijzer aan de Clemensschool te Waalwijk, werd door een granaatscherf getroffen en kwam hierdoor om het leven.

Harrie Peters, 1921-2007.

Onderwijzer in Elshout
Op 26 juni 1939 behaalde hij de bevoegdheid om bij het Lager Onderwijs onderricht te geven. In tijdelijke betrekking werd hij onderwijzer in Nieuwkuijk en Drunen. In 1943 behaalde hij de hoofdakte en kreeg een vaste aanstelling aan de Jongensschool in Elshout. Daar was hij actief met de Jeugdbeweging Elshout. Bij de verkennerij werd hij hopman. Onder zijn leiding werd in mei 1946 door schoolkinderen het mysteriespel ’Maria Boodschap’ opgevoerd. In Drunen was hij bestuurslid van het Wit-Gele Kruis en het Ziekentriduüm. Hij werd ook voorzitter van de Katholieke Onderwijzersbond Waalwijk-Heusden en voorzitter van de Drunense Gymnastiekvereniging S.H.J. Per 1 september 1954 werd hij benoemd tot hoofd van de Jongensschool in Deuteren en vervolgens op 1 september 1955 tot hoofd van de Jongensschool in Vlijmen.

Hoofdonderwijzer in Vlijmen
Op 17 juli 1955 werd aangekondigd dat de fraters, die sinds 1905 in Vlijmen aan de Jongensschool verbonden waren, wegens gebrek aan roepingen zouden vertrekken. Op 19 Augustus 1955 werd het fraterhuis opgeheven. Sinds de oorlog kwamen er al meer en meer lekenonderwijzers en Harrie Peters werd op 1 september 1955 de eerste lekenhoofdonderwijzer. De school bestond toen uit 6 klassen van de oude fraterschool, 6 klassen van de nieuw gebouwde Aloysiusschool en een gymnastiekzaal. Hij trouwde op 30 december 1958 met Berna van Kessel, eveneens actief in het onderwijs.

 

TOUR DE FRANCE op de schoolbanken
In 1957 kreeg dit project landelijke bekendheid. Om “leermoeheid” in de laatste weken vóór de zomervakantie te overbruggen werd gezocht naar een belangstellingscentrum en dat was voor de Vlijmense jeugd: Wielersport. Alle leerlingen werden ingedeeld in door de jongens zelf gekozen ploegen. Er werden punten gegeven voor gedrag, vlijt en netheid. Er ontstond een Etappe-uitslag, een Algemeen-, een Punten- en een Ploegenklassement. De uitslag werd dagelijks via een bandrecorder bekend gemaakt. Het project werd afgesloten met een winnaar in de gele trui.

De onderwijzers van de Elshoutse jongensschool in 1954. V.l.n.r. Van den Brink, Peters, Janssen en Brok. Uit ‘Hoop en Vrees’

Radio
Peters had veel affiniteit met radioprogramma’s voor de jeugd en organiseerde jeugduitzendingen voor de KRO-radio. Vele jaren was hij medeorganisator van luisterwedstrijden voor de jeugd ten behoeve van de Missie Verkeersmiddelen Actie. Hij werkte ook mee aan de KRO-jeugdprogramma’s De Wigwam, De Blokhut en De Douche van radioprogrammamakers Wim Quint en Tante Roos (Rosemarie Lippes). Op 1 juli 1958 was er het schoolreisje naar Hilversum met bijna 100 leerlingen van de hoogste klassen. Ze woonden de ‘Blokhut-uitzending’ bij en zij mochten ook aan de uitzending meewerken. Voor het radioprogramma ‘De reclame als verleider betrapt’ won zijn klas een prijs met een werkstuk over de leerlooierij van Van Wagenberg-Festen. De klas werd uitverkoren voor een tentoonstelling hierover in de Singer te Laren.

Herbouw Aloysiusschool
De in 1952 gebouwde Aloysiusschool kende technische gebreken aan de fundering en daardoor hoge onderhoudskosten. In 1976 besloot het schoolbestuur besloten de zes “oude”  lokalen te slopen en op dezelfde plaats een nieuw schoolgebouw te laten plaatsen. Al op 11 november 1977 werd achter de jaartalsteen ‘1978’ een loden koker ingemetseld met een oorkonde en een foto van al het onderwijzend personeel. Met een groot feestprogramma werd het nieuwe gebouw op 10 maart 1978 feestelijk in gebruik genomen. Voor beide zijgevels van de gymzaal maakte pater Raymundus van Kessel een reliëf.

Bestuursfuncties
Ontelbaar zijn de bestuursfuncties die hij bekleedde in het Onderwijs, de Verkennerij, de Parochie, het Rode Kruis, de Reclassering, de Gymnastiekvereniging en het Jeugdcarnaval. Vele jaren schreef hij pedagogische artikelen in het ‘Volksweekblad’, ‘Ons Eigen Blad’ en het ‘Katholieke Schoolblad’. Bij jubilea, openingen of feesten op school, in de parochie of gewoon in het dorp was hij dikwijls de organisator. Hij vormde een werkgroep, maakte het feestprogramma of de feestkrant en meestal hield hij ook de toespraak.

De lekenonderwijzers van de Vlijmense jongensschool in 1956, met ‘hoofd der school’ Harrie Peters, vierde van links. Uit ‘Hoop en Vrees’.

Pensionering
Harrie Peters bleef 26 jaar hoofd van de Aloysiusschool tot zijn vervroegde pensionering in 1981. Na zijn pensionering schreef hij zijn jeugdherinneringen op. Hij maakte voor het blad Parochieklanken een serie “1932” over het Rijke Roomsche Leven. In 1993 werd onder redactie van historicus Kees van den Oord hierover een boek uitgegeven met de titel ‘Hoop en Vrees’. Het eerste deel gaat over zijn jeugd in Nieuwkuijk, het tweede deel over zijn tijd als schoolhoofd in Vlijmen. Tijdens een unieke fototentoonstelling op 3 april 1993 werd het boek ‘ten doop gehouden’.

In 1998 gaf hij met Van den Oord een boek uit over De Luchtbrug. Dat was in 1949-1950 een contactblad tussen het Elshouts thuisfront en de groep Elshoutse jonge mannen, die als dienstplichtig militair in voormalig Nederlands-Indië hadden gediend. Hij bezat alle 26 exemplaren van het tweewekelijks contactblad. Op 4 mei van dat jaar was er in D’n Elshof een fototentoonstelling en boekpresentatie.

Harrie Peters bewaarde alles. Alle klasse- absentie- en cijferlijsten van zijn klassen, schoolkranten, bidprentjes, distributiebonnen, oorlogssigaretten en andere oorlogsspullen. Hij bezat een omvangrijk fotoarchief met opnamen van schoolreisjes, uitstapjes met de verkenners en andere verenigingen waarvan hij lid was. De leerlingen uit de periode 1943-1981 zullen zich hem nog herinneren. Peters kende ze bijna allemaal bij naam en was hierdoor medeorganisator van vele klassenreünies.

Voor het heemkundeblad Met Gansen Trou was hij ook actief. Hij was een van de eerste medewerkers. In januari 1952 publiceerde hij over aftelrijmpjes, die hij in Elshout bij kinderen had gehoord. Ter inleiding verontschuldigde Peters zich voor de kwaliteit en het dialect, maar hij onthield zich niet van plaatsing ervan.

Bart Beaard

Begin de dag met het nieuws uit je gemeente met de gratis Nieuwsbrief. KLIK HIER en meld je aan. Aanvoerder van het lokale nieuws.

< Kijk hier voor agenda
< Volg HeusdenNieuws ook via
Facebook
< Wist u dat wij iedere morgen meer dan 4000 nieuwsbrieven verzenden
< Wist u dat wij iedere dag meer dan 10.000 bezoekers hebben op onze website
< Adverteren op Heusden.Nieuws.nl stuur een
mail

Aanmelden nieuwsbrief
Cookieinstellingen