Historisch Heusden: De vliegtuigcrash in Heesbeen

Foto: John Schouten

Een nieuwe Aflevering van Historisch Heusden geschreven door Bart Beaard en deze keer gaat het in deel 135 van Historisch Heusden over de vliegtuigcrash in Heesbeen. Op het Protestantse Kerkhof bij het kerkje van Heesbeen bevindt zich één oorlogsgraf van het Gemenebest. Het betreft het graf van de 21-jarige Bob Brigden.

Op 31 augustus 1944 vertrok om 23.30 uur vanaf RAF basis Manston (GB) de Mosquito VI – NS878 van het 605 Squadron met aan boord twee vliegeniers, piloot Bob Brigden en navigator Tom Harris. Het toestel werd neergeschoten door Duits afweergeschut en stortte neer op 1 september om 0.15 in Heesbeen. Harris overleefde de crash dankzij zijn parachute. Brigden heeft de crash niet overleefd en werd begraven op dit kerkhof.

Grafsteen van Bob Brigden op de NH-begraafplaats in Heesbeen

De rampzalige vlucht
In het boek “Vliegtuigcrashes 1940-1945 in Midden-Brabant’ van Pouwel Pouwels, wordt geciteerd uit het uitgebreide verslag dat navigator Tom Harris achteraf van hun vlucht maakte. Een samenvatting van zijn verslag:

“In de nacht van 31 augustus 1944 moesten wij de Luftwaffe in de gaten houden en letten op verplaatsingen van de Wehrmacht. Wij patrouilleerden tussen de Nederlandse kust en Arnhem en wij hielden Eindhoven, Gilze-Rijen en het verkeer op de rivieren en spoorlijnen in de gaten. Wij waren ongeveer halverwege onze twee uur durende patrouille toen het allemaal begon. Ineens

scheen een lichtbundel recht omhoog en stond stil. Wij besloten op onderzoek uit te gaan en naderden met een zigzag beweging. De bundel bewoog niet tot hij eensklaps in beweging kwam en ons helemaal verlichtte. We werden vervolgens door het zoeklicht gevolgd en daarna beschoten door Duits luchtafweergeschut.

Een enkele granaat trof onze linkervleugel in de buurt van de motor, maar ons toestel werd nergens anders geraakt. Het afweergeschut stond waarschijnlijk in de buurt van ’s-Hertogenbosch. Een kleine vlam verscheen aan de achterkant van de vleugel bij de bakboordmotor, maar de vlam

werd steeds langer. Het lukte niet om met het interne blussysteem de brand te blussen. Wij wilden eruit springen als wij wat hoger zouden kunnen komen.

Met vol vermogen begonnen wij te klimmen en de hoogtemeter ging voorbij de 1000 voet. Wij waren klaar voor de sprong. Een explosie volgde, veroorzaakt door zo’n 300-400 liter brandstof en munitie. De Mosquito VI had een houten structuur.

Op 31 augustus 2014 vertelt Kees van Everdingen (rechts) aan kleinzoon Tonny Brigden en achterkleinzoon Harry wat Bob Brigden is overkomen

Ik sprong en zocht de lucht af naar een tweede parachute maar ik realiseerde me dat ik snel de grond naderde. Ik geloof dat Bob uit het toestel is gekomen – hij was pal achter mij – maar ik weet eenvoudigweg niet of zijn parachute open is gegaan of aan de staart is blijven hangen. Omdat zijn lichaam gevonden en begraven werd door de Duitsers ben ik er zeker van dat het niet in het brandende wrak is achtergebleven. Ik kwam hard op de grond terecht in een boomgaard in Wijk en Aalburg. Na een paar minuten al kwam het gehuil van Duitse sirenes. Ik werd krijgsgevangen genomen en naar ’s-Hertogenbosch gebracht, begeleid door een Duitse legerofficier en zijn chauffeur. Na enige dagen ben ik met de trein via Eindhoven naar Frankfurt am Main gebracht en daar verhoord.

Net voordat ik naar Stala Luft 7, een krijgsgevangenenkamp van de Luftwaffe in Breslau – Polen, ben afgevoerd is me door een ondervragingsofficier verteld dat Bob dood was. Met zijn perfecte universiteits-Engels zei hij: ‘Ik heb u teruggeroepen om u te zeggen dat uw piloot dood is. Hij werd in kleine stukjes gevonden. (Bij de Heusdensebrug, waar het fietspad over de Maasdijk met een haarspeldbocht naar beneden gaat. Red.). Laat dat een les voor u zijn om nooit meer boven het Deutsche Reich te vliegen… ‘Heil Hitler’ met een geweldig geklik van zijn glanzend gepoetste laarzen en opgeheven arm.”  Tom Harris keerde in mei 1945 terug naar Engeland.

Links: Tom Harris, pasfoto van zijn krijgsgevangenenkaart. Rechts Bob Brigden: toen hij tot Pilot Officer promoveerde

Bob Brigden
Gelet op het verslag van Harris heeft Brigden het toestel nog wel verlaten, maar het zal te laag geweest zijn om de parachute te openen. Het toestel is te pletter gevallen en in brand gevlogen tussen het oude schoolhuis en de Bergse Maas in Heesbeen, op het zogenaamde Nonnengezet. De dan 21-jarige  Brigden wordt op het kerkhof bij de kerk van Heesbeen begraven als onbekende Engelse vlieger. De commandant van de Heesbeense brandweer, timmerman Arie Nieuwkoop, heeft op bevel van de Duitsers de kist getimmerd en de losse lichaamsdelen gekist. De tekst op het geplaatste houten kruis luidde: ‘HIER RUHT EIN ENGLISCHER FLIEGER – UNBEKANNT – GEF. IN EETHEN – 1 SEPTEMBER 1944.’ Na de oorlog wordt hij door de Britse Gravendienst geïdentificeerd. Door nabestaanden is besloten geen herbegrafenis te doen naar het Brits Ereveld in Tilburg. Op het grafveld is daarna de grafsteen geplaatst met de naam Bridgen. Het grafveld wordt nu onderhouden door de OGS – Oorlog Graven Stichting.

Robert Oliver (Bob) Brigden werd geboren op 4 februari 1923 in Tottenham GB. Op 13 april 1940 trouwde Bob in Tottenham met Nellie Louise Tibble uit Edmunston. Ze kregen twee zonen, Terrence Robert en Peter John William. Bob was een ervaren vlieger. Op 20 juli 1943 was hij bevorderd tot Pilot Officer en op 20 januari 1944 tot Flying Officer

Bezoeken
In 1946 bezochten Tom Harris, samen met de weduwe en de zuster van Bob Brigden Heesbeen. Harris kon toen niemand vinden, die hem iets kon vertellen over de begrafenis. Het was blijkbaar een Duitse aangelegenheid. In 1953 bezocht Harris Heesbeen nogmaals en emigreerde daarna naar Australië. Op zondagmiddag 31 augustus 2014 brachten kleinzoon Tony Brigden en zijn zoon Harry Brigden een bezoek aan het graf en woonden een kerkdienst in de nabij gelegen NH-kerk bij. Ter plekke vertelde Kees van Everdingen, hetgeen hun groot- en overgrootvader in Heesbeen is overkomen. Kees heeft lang gewoond in de boerderij Het Hamelland, vlakbij de plaats waar het vliegtuig is neergestort.

Bart Beaard

Begin de dag met het nieuws uit je gemeente met de gratis Nieuwsbrief. KLIK HIER en meld je aan. Aanvoerder van het lokale nieuws.

< Kijk hier voor agenda
< Volg HeusdenNieuws ook via
Facebook
< Wist u dat wij iedere morgen meer dan 4250 nieuwsbrieven verzenden
< Wist u dat wij iedere dag meer dan 10.000 bezoekers hebben op onze website
< Adverteren op Heusden.Nieuws.nl stuur een
mail

Aanmelden nieuwsbrief
Cookieinstellingen